中庸·第二十章原文拼音
- 1、下载文档前请自行甄别文档内容的完整性,平台不提供额外的编辑、内容补充、找答案等附加服务。
- 2、"仅部分预览"的文档,不可在线预览部分如存在完整性等问题,可反馈申请退款(可完整预览的文档不适用该条件!)。
- 3、如文档侵犯您的权益,请联系客服反馈,我们会尽快为您处理(人工客服工作时间:9:00-18:30)。
中庸·第二十章原文拼音
『1』āi gōng wèn zhèng 。
zǐ yuē,「 wén wǔ zhī zhèng ,bù zài fāng cè。
qí rén cún , zé qí zhèng jǔ ; qírén wáng ,zé qí zhèng xī。
」
『1』哀公问政。
子曰,「文武之政,布在方策。
其人存,则其政举;其人亡,则其政息。
」
『2』「 rén dào mǐn zhèng , dì dào mǐn shù。
fū zhèng y ě zhě, pú lú yě。
」
『2』「人道敏政,地道敏树。
夫政也者,蒲卢也。
」
『3』「 gù wéi zhèng zài rén 。
qǔ rén yǐ shēn 。
xiū shēn y ǐ dào 。
xiū dào yǐ rén 。
」「 rén zhě, rén yě, qīn qīn wéi dà。
yì zhě, yí yě, zūn xián wéi dà。
qīn qīn zhī shài , zūn xián zhī děng , lǐ suǒ shēng yě。
」
『3』「故为政在人。
取人以身。
修身以道。
修道以仁。
」「仁者,人也,亲亲为大。
义者,宜也,尊贤为大。
亲亲之杀,尊贤之等,礼所生也。
」
『4』「 zài xià wèi , bù huòū shàng , mín bù kědéér zh ì yǐ。
」「 gù jn zǐ, bù kě yǐ bùxiū shēn 。
sī xiū shē, b ù kě yǐ bù shì qīn 。
sī shì qīn , bù kě yǐ bù zhī rén 。
sī zh ī rén , bù kě yǐ bù zhī tiān 。
」
『4』「在下位,不获乎上,民不可得而治矣。
」「故君子,不可以不修身。
思修身,不可以不事亲。
思事亲,不可以不知人。
思知人,
不可以不知天。
」
『5』「 tiān xià zhī dá dào wǔ, suǒ yǐ xíng zhī zhě sān , yuē:jūn chén yě、 fù zǐ yě、 fū fù yě、 kūn dì yě、péng yǒu zhī jiāo yě。
wǔ zhě, tiān xià zhī dá dào yě。
zh ì、 rén 、 yǒng sān zhě, tiān xià zhī dá dé yě。
suǒ yǐ x íng zhī zhě yī yě。
」
『5』「天下之达道五,所以行之者三,曰:君臣也、父子也、夫妇也、昆弟也、朋友之交也。
五者,天下之达道也。
知、仁、勇三者,天下之达德也。
所以行之者一也。
」
『6』「 huò shēng ér zhī zhī ; huò xuéér zhī zhī ; huò k ùn ér zhī zhī:jí qí zhī zhī, yī yě。
huòān ér xíngzhī ; huò lìér xíng zhī ; huò miǎn qiǎng ér xíng zhī:jí qí chéng gōng , yī yě。
」
『6』「或生而知之;或学而知之;或困而知之:及其知之,一也。
或安而行之;或利而行之;或勉强而行之:及其成功,一也。
」『7』 zǐ yuē,「 hào xué jìn hū zhì。
lì xíng jìn hū rén 。
zhī chǐ jìn hū yǒng 。
」
『7』子曰,「好学近乎知。
力行近乎仁。
知耻近乎勇。
」
『8』「 zhī sī sān zhě, zé zhī suǒ yǐ xiū shēn 。
zhī su ǒ yǐ xiū shēn , zé zhī suǒ yǐ zhì rén 。
zhī suǒ yǐ zhì rén ,zé zhī suǒ yǐ zhì tiān xià guó jiā yǐ。
」
『8』「知斯三者,则知所以修身。
知所以修身,则知所以治人。
知所以治人,则知所以治天下国家矣。
」
『9』「 fán wéi tiān xià guó jiā yǒu jiǔ jīng , yuē:xi ū shēn yě、 zūn xián yě、 qīn qīn yě、 jìng dà chén yě、tǐ qún chén yě、 zǐ shù mín yě、 lái bǎi gōng yě、 róu yu ǎn rén yě、 huái zhū hóu yě。
」
『9』「凡为天下国家有九经,曰:修身也、尊贤也、亲亲也、敬大臣也、体群臣也、子庶民也、来百工也、柔远人也、怀诸侯也。
」『10』「 xiū shēn , zé dào lì。
zūn xián , zé bù huò。
qīn qīn , zé zhū fù kūn dì bù yuàn 。
jìng dà chén , zé bù xu àn 。
tǐ qún chén , zé shì zhī bào lǐ zhòng 。
zǐ shù mín , z é bǎi xìng quàn 。
lái bǎi gōng , zé cái yòng zú。
róu yuǎn r én , zé sì fāng guī zhī。
huái zhū hóu , zé tiān xià wèi zh ī。
」
『10』「修身,则道立。
尊贤,则不惑。
亲亲,则诸父昆弟不怨。
敬大臣,则不眩。
体群臣,则士之报礼重。
子庶民,则百姓劝。
来百工,则财用足。
柔远人,则四方归之。
怀诸侯,则天下畏之。
」『11』「 qí míng shèng fú, fēi lǐ bù dòng :suǒ yǐ xiū sh ēn yě。
qù chán yuǎn sè, jiàn huòér guì dé, suǒ yǐ quàn xián yě。
zūn qí wèi , zhòng qí lù, tóng qí hào wù, su ǒ yǐ quàn qīn qīn yě。
guān shèng rènshǐ, suǒ yǐ quàn dà ch én yě。
zhōng xìn zhòng lù, suǒ yǐ quàn shì yě。
shí shǐ b ó liǎn , suǒ yǐ quàn bǎi xìng yě。
rì xǐng yuè shì, jì b
ǐng chèn shì, suǒ yǐ quàn bǎi gōng yě。
sòng wǎng yíng lái , jiā shàn ér jīnbù néng suǒ yǐ róu yuǎn rén yě。
jì jué sh ì, jǔ fèi guó, zhì luàn chí wēi , cháo pìn yǐ shí, h òu wǎng ér bó lái , suǒ yǐ huái zhū hóu yě。
」
『11』「齐明盛服,非礼不动:所以修身也。
去谗远色,贱货而贵德,所以劝贤也。
尊其位,重其禄,同其好恶,所以劝亲亲也。
官盛任使,所以劝大臣也。
忠信重禄,所以劝士也。
时使薄敛,所以劝百姓也。
日省月试,既禀称事,所以劝百工也。
送往迎来,嘉善而矜不能,所以柔远人也。
继绝世,举废国,治乱持危,朝聘以时,厚往而薄来,所以怀诸侯也。
」
『12』「 fán wéi tiān xià guó jiā yǒu jiǔ jīng , suǒ yǐ x íng zhī zhě yī yě。
」
『12』「凡为天下国家有九经,所以行之者一也。
」
『13』「 fán shì, yù zé lì, bù yù zé fèi 。
yán qián d ìng , zé bù jiá。
shì qián dìng , zé bù kùn 。
xíngqián dìng , zé bù jiù。
dào qián dìng , zé bù qióng 。
」『13』「凡事,豫则立,不豫则废。
言前定,则不跲。
事前定,则不困。
行前定,则不疚。
道前定,则不穷。
」
『14』「 zài xià wèi bù huò hū shàng , mín bù kě déér zh ì yǐ。
huò hū shàng yǒu dào :bù xìn hū péng yǒu , bù huò h ū shàng yǐ。
xìn hū péng yǒu yǒu dào :bù shùn hū qīn , bù x ìn hū péng yǒu yǐ。
shùn hū qīn yǒu dào :fǎn zhu shēn bù ch
éng , bù shùn hū qīn yǐ。
chéng shēn yǒu dào :bù míng hū sh àn , bù chéng hū shēn yǐ。
」
『14』「在下位不获乎上,民不可得而治矣。
获乎上有道:不信乎朋友,不获乎上矣。
信乎朋友有道:不顺乎亲,不信乎朋友矣。
顺乎亲有道:反诸身不诚,不顺乎亲矣。
诚身有道:不明乎善,不诚乎身矣。
」
『15』「 chéng zhě, tiān zhī dào yě。
chéng zhī zhě, r én zhī dào yě。
chéng zhě, bù miǎn ér zhòngbù sīér dé:c óng róng zhòng dào , shèng rén yě。
chéng zhī zhě, zé sh àn ér gù zhí zhī zhě yě。
」
『15』「诚者,天之道也。
诚之者,人之道也。
诚者,不勉而中不思而得:从容中道,圣人也。
诚之者,择善而固执之者也。
」『16』「 bó xué zhī, shěn wèn zhī, shèn sī zhī, míng biàn zhī, dǔ xíng zhī。
」
『16』「博学之,审问之,慎思之,明辨之,笃行之。
」
『17』「 yǒu fú xué, xué zhī fú néng , fú cuò yě。
yǒu fú wèn , wèn zhī fú zhī, fú cuò yě。
yǒu fú sī, sī zh ī fú dé, fú cuò yě。
yǒu fú biàn , biàn zhī fú míng , f ú cuò yě。
yǒu fú xíng , xíng zhī fú dǔ, fú cuò yě。
rén y ī néng zhī, jǐ bǎi zhī。
rén shí néng zhī, jǐ qiān zhī。
」「 guǒ néng cǐ dào yǐ, suī yú bì míng , suī róu bì qiáng 。
」『17』「有弗学,学之弗能,弗措也。
有弗问,问之弗知,弗措
也。
有弗思,思之弗得,弗措也。
有弗辨,辨之弗明,弗措也。
有弗行,行之弗笃,弗措也。
人一能之,己百之。
人十能之,己千之。
」「果能此道矣,虽愚必明,虽柔必强。
」。