《三字经》全文(拼音版)

rén zhīchūxìng běn shàn xìng xiāng jìn xíxiāng yuǎn 人之初性本善性相近习相远gǒu bújiào xìng nǎi qiān jiào zhīdào guìyǐzhuān 苟不教性乃迁教之道贵以专xīmèng mǔzélín chǔzǐbùxuéduàn jīzhù昔孟母择邻处子不学断机杼dòu yān shān yǒu yìfāng jiào wǔzǐmíng jùyáng 窦燕山有义方教五子名俱扬yǎng bújiào fùzhīguòjiào bùyán shīzhīduò养不教父之过教不严师之惰zǐbùxuéfēi suǒyíyòu bùxuélǎo héwéi 子不学非所宜幼不学老何为yùbùzhuóbùchéng qìrén bùxuébùzhīyì玉不琢不成器人不学不知义wèi rén zǐfāng shào shíqīn shīyǒu xílǐyí为人子方少时亲师友习礼仪
xiāng jiǔlíng néng wēn xíxiào yúqīn suǒdāng zhí香九龄能温席孝于亲所当执róng sìsuìnéng ràng lídìyúzhǎng yíxiān zhī融四岁能让梨弟于长宜先知shǒu xiào tìcìjiàn wén zhīmǒu shùshímǒu wén 首孝悌次见闻知某数识某文yīér shíshíér bǎi bǎiér qiān qiānér wàn 一而十十而百百而千千而万sān cái zhětiān dìrén sān guāng zhěrìyuèxīng 三才者天地人三光者日月星sān gāng zhějūn chén yìfùzǐqīn fūfùshùn 三纲者君臣义父子亲夫妇顺yuēchūn xiàyuēqiūdōng cǐsìshíyùn bùqióng 曰春夏曰秋冬此四时运不穷yuēnán běi yuēxīdōng cǐsìfāng yìng hūzhōng 曰南北曰西东此四方应乎中
yuēshuǐhuǒmùjīn tǔcǐwǔxíng běn hūshù曰水火木金土此五行本乎数yuērén yìlǐzhìxìn cǐwǔcháng bùróng wěn 曰仁义礼智信此五常不容紊dào liáng shūmài shǔjìcǐliùgǔrén suǒshí稻粱菽麦黍稷此六谷人所食mǎniúyáng jīquǎn shǐcǐliùchùrén suǒsì马牛羊鸡犬豕此六畜人所饲yuēxǐnùyuēāi jùài wùyùqīqíng jù曰喜怒曰哀惧爱恶欲七情具páo tǔgémùshíjīn sīyǔzhúnǎi bāyīn 匏土革木石金丝与竹乃八音gāo zēng zǔfùér shēn shēnér zǐzǐér sūn 高曾祖父而身身而子子而孙zìzǐsūn zhìxuán zēng nǎi jiǔzúrén zhīlún 自子孙至玄曾乃九族人之伦
fùzǐēn fūfùcóng xiōng zéyǒu dìzégōng 父子恩夫妇从兄则友弟则恭zhǎng yòu xùyǒu yǔpéng jūn zéjìng chén zézhōng 长幼序友与朋君则敬臣则忠cǐshíyìrén suǒtóng fán xùn méng xūjiǎng jiū此十义人所同凡训蒙须讲究xiáng xùn gǔmíng jùdòu wéi xuézhěbìyǒu chū详训诂明句读为学者必有初xiǎo xuézhōng zhìsìshūlún yǔzhěèr shípiān 小学终至四书论语者二十篇qún dìzǐjìshàn yán mèng zǐzhěqīpiān zhǐ群弟子记善言孟子者七篇止jiǎng dào déshuōrén yìzuòzhōng yōng zǐsībǐ讲道德说仁义作中庸子思笔zhōng bùpiān yōng búyìzuòdàxuénǎi zēng zǐ中不偏庸不易作大学乃曾子
zìxiūqízhìpíng zhìxiào jīng tōng sìshūshú自修齐至平治孝经通四书熟rúliùjīng shǐkědúshīshūyìlǐchūn qiū如六经始可读诗书易礼春秋hào liùjīng dāng jiǎng qiúyǒu lián shān yǒu guīcáng 号六经当讲求有连山有归藏yǒu zhōu yìsān yìxiáng yǒu diǎn móyǒu xùn gào 有周易三易详有典谟有训诰yǒu shìmìng shūzhīào wǒzhōu gōng zuòzhōu lǐ有誓命书之奥我周公作周礼zhùliùguān cún zhìtǐdàxiǎo dài zhùlǐjì著六官存治体大小戴注礼记shùshèng yán lǐyuèbèi yuēguófēng yuēyǎsòng 述圣言礼乐备曰国风曰雅颂hào sìshīdāng fěng yǒng shījìwáng chūn qiūzuò号四诗当讽咏诗既亡春秋作
yùbāo biǎn biéshànèsān zhuàn zhěyǒu gōng yáng 寓褒贬别善恶三传者有公羊yǒu zuǒshìyǒu gǔliáng jīng jìmíng fāng dúzǐ有左氏有谷梁经既明方读子cuōqíyào jìqíshìwǔzǐzhěyǒu xún yáng 撮其要记其事五子者有荀扬wén zhōng zǐjílǎo zhuāng jīng zǐtōng dúzhūshǐ文中子及老庄经子通读诸史kǎo shìxìzhīzhōng shǐzìxīnóng zhìhuáng dì考世系知终始自羲农至黄帝hào sān huáng jūshàng shìtáng yǒu yúhàoèr dì号三皇居上世唐有虞号二帝xiāng yīxùn chēng shèng shìxiàyǒu yǔshāng yǒu tāng 相揖逊称盛世夏有禹商有汤zhōu wén wǔchēng sān wáng xiàchuán zǐjiātiān xià周文武称三王夏传子家天下
sìbǎi zǎi qiān xiàshètāng fáxiàguóhào shāng 四百载迁夏社汤伐夏国号商liùbǎi zǎi zhìzhòu wáng zhōu wǔwáng shǐzhūzhòu 六百载至纣亡周武王始诛纣bābǎi zǎi zuìcháng jiǔzhōu zhédōng wáng gāng zhuì八百载最长久周辙东王纲坠chěng gān gēshàng yóu shuìshǐchūn qiūzhōng zhàn guó逞干戈尚游说始春秋终战国wǔbàqiáng qīxióng chūyíng qín shìshǐjiān bìng 五霸强七雄出嬴秦氏始兼并chuánèr shìchǔhàn zhēng gāo zǔxīng hàn yèjiàn 传二世楚汉争高祖兴汉业建zhìxiào píng wáng mǎng cuàn guāng wǔxīng wéi dōng hàn 至孝平王莽篡光武兴为东汉sìbǎi nián zhōng yúxiàn wèi shǔwúzhēng hàn dǐng 四百年终于献魏蜀吴争汉鼎
hào sān guóqìliǎng jìn sòng qíjìliáng chén chéng 号三国迄两晋宋齐继梁陈承wéi nán cháo dūjīn líng běi yuán wèi fēn dōng xi 为南朝都金陵北元魏分东西yǔwén zhōu yǔgāo qídài zhìsuíyìtǔyǔ宇文周与高齐迨至隋一土宇búzài chuán shītǒng xùtáng gāo zǔqǐyìshī不再传失统绪唐高祖起义师chúsuíluàn chuàng guójīèr shíchuán sān bǎi zǎi 除隋乱创国基二十传三百载liáng mièzhīguónǎi gǎi liáng táng jìn jíhàn zhōu 梁灭之国乃改梁唐晋及汉周chēng wǔdài jiēyǒu yóu yán sòng xīng shòu zhōu shàn 称五代皆有由炎宋兴受周禅shíbāchuán nán běi hùn liáo yǔjīn dìhào fēn 十八传南北混辽与金帝号纷
dài mièliáo sòng yóu cún zhìyuán xīng jīn xùxiē迨灭辽宋犹存至元兴金绪歇yǒu sòng shìyìtóng mièbìng zhōng guójiān róng dí有宋世一同灭并中国兼戎狄míng tài zǔjiǔqīn shīchuán jiàn wén fāng sìsì明太祖久亲师传建文方四祀qiān běi jīng yǒng lèsìdài chóng zhēn méi shān shì迁北京永乐嗣迨崇祯煤山逝qīng tài zǔyīng jǐng mìng jìng sìfāng kèdàdìng 清太祖膺景命靖四方克大定zhìxuān tǒng nǎi dàtóng shíèr shìqīng zuòzhōng 至宣统乃大同十二世清祚终dúshǐzhěkǎo shílùtōng gǔjīn ruòqīn mù读史者考实录通古今若亲目kǒuér sòng xīnér wéi cháo yúsīxīyúsī口而诵心而维朝于斯夕于斯
xīzhòng níshīxiàng tuógǔshèng xián shàng qín xué昔仲尼师项橐古圣贤尚勤学zhào zhōng lìng dúlǔlún bǐjìshìxuéqiěqín 赵中令读鲁论彼既仕学且勤pīpúbiān xiāo zhújiǎn bǐwúshūqiězhīmiǎn 披蒲编削竹简彼无书且知勉tóu xuán liáng zhuīcìgǔbǐbújiào zìqín kǔ头悬梁锥刺股彼不教自勤苦rúnáng yíng rúyìng xuějiāsuīpín xuébúchuò如囊萤如映雪家虽贫学不辍rúfùxīn rúguàjiǎo shēn suīláo yóu kǔzhuó如负薪如挂角身虽劳犹苦卓sūlǎo quánèr shíqīshǐfāfèn dúshūjí苏老泉二十七始发奋读书籍bǐjìlǎo yóu huǐchíěr xiǎo shēng yízǎo sī彼既老犹悔迟尔小生宜早思。