古罗马人名

古罗马人命名杂谈
Gaius Julius Caesar(盖尤斯?尤利乌斯?凯撒)的大名如雷贯耳。但是他的命名是标准的古罗马三名法(tria nomina)。这不得不让瓦罗想起了生物的命名(双名法/三名法),绝对来源于古罗马的三名法。据个例子,家犬的标准生物命名是Canis lupus familiaris(犬?狼?家养的),猪是sus scrofa domestica(母猪?野猪?驯养的)。绝大多数古罗马人都有三个名字praenomen(本名)、nomen(族名)、cognomen(家族名、姓氏)。下面就详细说说,权作瓦罗和诸位学习拉丁文的背景知识。
一、古罗马的本名praenomen
古罗马的本名praenomen不多,常见的仅二十个左右。不过男人名字少一点不要紧,有另外两个名字可以区分。女人的重名的简直一塌糊涂,也许那个时候女人的名字根本不重要,叫一声女人或者是宝贝就可以。常见的本名一般有固定缩写,可见本名不太重要,是纯粹符号。男人名字一般由-us结尾,绝大部分女人名字和少量男人名字由-a结尾。Gaius和Gaia是最常见的名字,以至于古罗马新婚仪式上宣誓就是Ubi tu Gaia, ego Gaius(你盖娅在哪,我盖尤斯就在哪/嫁鸡随鸡,嫁狗随狗)。下面是常见成对的男女本名。
C. Gaius Gaia 盖尤斯/盖娅
L. Lucius Lucia 卢基乌斯/卢基娅
M. Marcus Marca 马库斯/马卡
P. Publius Publia 普布利乌斯/普布里娅
Q. Quintus Quinta 昆图斯/昆塔
T. Titus Tita 蒂图斯/蒂塔
Ti. Tiberius Tiberia 提比利乌斯/提比利娅
Sex. Sextus Sexta 塞克斯图斯/塞克斯塔
A. Aulus Aula 奥卢斯/奥拉
D. Decimus Decima 戴基乌斯/戴基娅
Cn. Gnaeus Gnaea 格奈乌斯/格奈娅
Sp. Spurius Spuria 斯普利乌斯/斯普利娅
M'. Manius Mania 马尼乌斯/马尼娅
Ser. Servius Servia 塞维乌斯/塞维娅
Ap. Appius Appia 阿皮乌斯/阿皮娅
N. Numerius Numeria 努美利乌斯/努美利娅
V. Vibius Vibia 维比乌斯/维比娅
二、古罗马的族名nomen
古罗马的族名nomen通常由共同血缘的胞族名称。据记载,最早的古罗马胞族有30个左右。这些胞族再组成代表全体古罗马人的三个部落。两个古罗马人如果族名一样,那么说明两人来自同一个胞族,具有亲缘关系,除非属于被释放的奴隶跟随主人得名。族名nomen的标志就是-ius结尾。胞族名称则由-ia结尾。古罗马女人的名字几乎大部分是胞族名称。譬如凯撒的助手安东尼将军Antonius,他的两位千金统统叫安东尼娅Antonia,估计在家父母喊她们阿杜(老大)、阿尼(老二)。下面罗列的是古罗马胞族名称,估计遗漏的不出一二。
Acilius Aelius Aemilius Aeteius Albius Amatius Ambrosius Annaeus Annius Antonius Apollonius Arminius Arrius Artorius Asinius Atilius Aure

lius Autronius Caecilius Caedicius Caelius Calidius Calpurnius Capenius Cassius Claudius Cordius Cornelius Coruncanius Curiatius Curius Curtius Decius Didius Domitius Duilius Durmius Equitius Fabius Fabricius Fannius Fidelius Flavius Fulvius Furius Gabinius Galerius Gellius Geminius Genucius Gratius Herennius Hirtius Horatius Hortensius Iriminius Iulius Iunius Iuventius LabienusLaelius Larcius Licinius Livius Lucilius Lucius Lucretius Manlius Marcius Marius Memmius Menenius Meridius Minicius Minius Minucius Modius Moravius Naevius Numerius Octavius Ovidius Papirius Pellius Petronius Pompeius Pompilius Pontius Popillius Porcius Postumius Quinctilius Quinctius Ritulius Rubellius Rufius Rutilius Sallustius Salvius Scribonius Seius Sempronius Sentius Sergius Sertorius Servilius Servius Sicinius Silvius Solanius Spurius Suetonius Tarquitius Terentius Titinius Titurius Tuccius Tullius Ullerius Ulpius Ursius Valerius Vedius Velleius Vergilius Verginius Vibius Villius Vipsanius Vitellius Vitruvius
三、古罗马的家族名(姓氏)cognomen
古罗马的家族名(姓氏)是区别有亲缘关系但属于不同家庭的名字。后来cognomen演变成固定的姓氏。它的起源广泛,生活中具备各种特征的人物名词都可能成为姓氏。有的家族名称在某些胞族里面特别常见,是标志性的姓氏。下列是常见的家族名(姓氏)。其含义瓦罗会慢慢补充的。(整理辛苦,引用时请勿改动)
阳性形式 阴性形式 所属的胞族
Aculeo Aculeo
Agricola Agricola
Agrippa Agrippa Menenia (阿格里巴,上过素描课的都知道)
Ahala Ahala Servilia
Ahenobarbus Ahenobarba Domitia
Albinus Albina Postumia
Albus Alba Postumia
Ambustus Ambusta Fabia
Annalis Annalis Villia
Aquila Aquila
Aquilinus Aquilina
Arvina Arvina Cornelia
Asellio Asellio Sempronia
Asina Asina Cornelia
Atellus Atella
Avitus Avita
Balbus Balba Acilia, Cornelia, Lucilia, Naevia, Octavia
Barba Barba
Barbatus Barbata Cornelia, Horatia, Quinctia
Bassus Bassa
Bestia Bestia Calpurnia
Bibaculus Bibacula Furia, Sextia
Bibulus Bibula Calpurnia, Publicia
Blaesus Blaesa Sempronia
Brocchus Broccha
Brutus Bruta Iunia
Bubulcus Bubulca Iunia
Bucco Bucco
Bulbus Bulba Atilia
Buteo Buteo Fabia
Caecus Caeca Claudia
Caepio Caepio Servilia
Caesar Caesar Iulia (凯撒,以后演变成帝王称号)
Calidus Calida Coelia
Calvinus Calvina Domitia, Veturia
Calvus Calva
Camillus Camilla Furia
Caninus Canina Acilia
Canus Cana
Capito Capito Ateia
Carbo Carbo Papirii
Catilina Catilina Sergia
Cato Cato Hostilia, Porcia
Catulus Catula Lutatia
Celer Celera
Celsus Celsa Papia
Cethegus Cethega Cornelia
Cicero Cicero Tullia (西塞罗,准确发音为kikero,古罗马第一辩

论高手)
Cicurinus Cicurina Veturia
Cilo Cilo Flaminia
Cincinnatus Cincinnata Quinctia
Cinna Cinna Cornelia
Cordus Corda
Cornicen Cornicen
Cornutus Cornuta Caecilia, Sulpicia
Corvinus Corvina Valeria
Corvus Corva Valeria
Cossus Cossa Cornelia
Costa Costa Pedania
Cotta Cotta Aurelia
Crassipes Crassipes Furia
Crassus Crassa Claudia, Licinia, Otacilia, Veturia
Crispinus Crispina
Crispus Crispa Sallustia, Vibia
Culleo Culleo Terentia
Curio Curio Scribonia
Cursor Cursor Papiria
Curvus Curva Fulvia
Dentatus Dentata
Denter Dentra Caecilia
Dento Dento
Dives Dives Licinia
Dolabella Dolabella Cornelia
Dorsuo Dorsuo Fabia
Drusus Drusa Livia
Figulus Figula
Fimbria Fimbria Flavia
Flaccus Flacca Aviania, Fulvia, Valeria
Flavus Flava Decimia
Florus Flora Aquilia
Fronto Fronto
Fullo Fullo Apustia
Fusus Fusa Furia
Galeo Galeo
Gemellus Gemella Servilia, Veturia
Glabrio Glabrio Acilia
Gracchus Graccha Sempronia
Gurges Gurges Fabia
Habitus Habita Cluentia
Helva Helva Aebutia
Imperiosus Imperiosa Manlia
Iullus Iulla Iulia
Labeo Labeo Antistia, Atinia, Fabia
Lactuca Lactuca Valeria
Laenas Laenas Popillia
Laenatus Laenata Menenia
Laevinus Laevina
Laterensis Laterensis Iuventia
Lentulus Lentula Cornelia
Lepidus Lepida Aemilia
Libo Libo Marcia
Licinus Licina Mamilia
Longus Longa Sempronia, Sulpicia
Lucullus Luculla Licinia
Lupus Lupa Rutilia
Lurco Lurco
Macer Macra Licinia
Macula Macula
Malleolus Malleola Publicia
Mamercus Mamerca Aemilia
Marcellus Marcella Claudia
Merenda Merenda Antonia, Cornelia
Maro Maro Vergilia
Mergus Merga
Merula Merula Cornelia
Messalla Messalla Valeria
Metellus Metella Caecilia
Murena Murena Licinia
Mus Mus Decia
Musca Musca Sempronia
Nasica Nasica Sempronia
Naso Naso Ovidia
Natta Natta Pinaria
Nepos Nepos Caecilia
Nero Nero Claudia (尼禄,焚烧罗马的暴君。著名的光碟烧录软件品牌)
Nerva Nerva Licinia
Niger Nigra
Novellus Novella Gavilia
Ocella Ocella Livia
Pacilus Pacila Furia
Paetus Paeta Aelia
Pansa Pansa Vibia
Papus Papa Aemilia
Paterculus Patercula Sulpicia
Paullus Paulla Aemilia
Pavo Pavo
Pera Pera Iunia
Pictor Pictrix Fabia
Piso Piso Calpurnia
Plancus Planca Munatia
Plautus Plauta
Postumus Postuma Curtia
Potitus Potita Valeria
Praeconinus Praeconina
Praetextatus Praetextata Sulpicia
Priscus Prisca
Proculus Procula Plautia
Pulcher Pulchra Claudia
Pullus Pulla
Pulvillus Pulvilla Horatia
Purpureo Purpureo
Quadratus Quadrata
Ralla Ralla Marcia
Regillus Regilla Aemilia
Regulus Regula Atilia
Rufus Rufa
Ruga Ruga
Rullus Rulla Servilia
Rutilus Rutila
Salinator Salinatrix Livia
Saturninus Saturnina
Scaeva Scaeva Iunia
Scaevola Scaevola Mucia
Scapula Scapula Quinctia
Scaurus Scaura Aemilia, Aurelia
Sc

ipio Scipio Cornelii
Scrofa Scrofa Tremelia
Severus Severa
Seneca Seneca Annaea
Silanus Silana Iunia
Silo Silo Sergia
Silus Sila Sergia
Stolo Stolo Licinia
Strabo Strabo Titia
Structus Structa Servilia
Sulla Sulla Cornelia
Sura Sura
Taurus Taura
Triarius Triaria Valeria
Trigeminus Trigemina Curiatia
Trio Trio Lucretia
Tubero Tubero Aelia
Tubertus Tuberta Postumia
Tubulus Tubula Hostilia
Tuditanus Tuditana Sempronia
Tullus Tulla Volcatia
Turdus Turda Papiria
Varro Varro Terentia (瓦罗,呆头呆脑的意思)
Varus Vara Atilia, Licinia, Quinctilia
Vatia Vatia Servilia
Verres Verres Cornelia
Vespillo Vespillo Lucretia
Vetus Veta Antistia
Vitulus Vitula Mamilia, Pomponia
Volusus Volusa Valeria
古罗马的家族名(姓氏)cognomen的来源主要有:地理名称、战争物品、生理特征等等。此外部分著名人物还有第四个名字或叫绰号agnomen,通常是一些荣誉称号以及养子过继后的命名,譬如Tiberius Claudius Nero Germanicus(提比利乌斯?克劳迪乌斯?尼禄?日耳曼尼库斯)和Gaius Julius Caesar Octavianus(盖尤斯?尤利乌斯?凯撒?屋大维阿努斯)两人都是文章开始提到的那位大人物的姐姐的后裔,他们的绰号agnomen分别是Germanicus(<战胜>日耳曼人的)和Octavianus(<来自>屋大维家的)。


相关文档
最新文档