《朱子治家格言拼音版》
- 1、下载文档前请自行甄别文档内容的完整性,平台不提供额外的编辑、内容补充、找答案等附加服务。
- 2、"仅部分预览"的文档,不可在线预览部分如存在完整性等问题,可反馈申请退款(可完整预览的文档不适用该条件!)。
- 3、如文档侵犯您的权益,请联系客服反馈,我们会尽快为您处理(人工客服工作时间:9:00-18:30)。
《朱zh ū子z ī家ji ā训x ùn
》
黎明即起lí míng jí qǐ,洒扫庭除sǎ sǎo tíng chú,要内外整洁yào nèi wài zhěng jié。既昏便息jì hūnbiàn xī,关锁门户guān suǒ mén hù,必亲自检点bì qīn zì jiǎn diǎn 。一粥一饭yī zhōu yī fàn ,当思来处不易dāng sī lái chǔ bù yì;半丝半缕bàn sī bàn lǚ
,恒念物力维艰héng niàn wù lì wéi jiān 。宜未雨而绸缪yí wèi yǔ ér chóu móu ,毋而渴而掘井wú lín kě ér jué jǐng
。
自奉必须俭约zì fèng bì xū jiǎn yuē,宴客切勿流连yàn kè qiè wù liú lián
。
器具质而洁qì jù zhì ér jié,瓦缶胜金玉wá fǒu shèng jīn yù;饮食约而精yǐn shí yuē ér jīng ,园蔬愈珍馐yuán shū yù zhēn xiū。勿营华屋wù yíng huá wū,勿谋良田wù móu liáng tián 。三姑六婆sān gū liù pó,实淫盗之媒shí yín dào zhī méi ;婢美妾娇bì měi qiè jiāo ,非闺房之福fēi guī fáng zhī fú。童仆勿用俊美tóng pú wù yòng jùn měi
,
妻妾切忌艳妆qī qiè qiè jì yàn zhuāng 。祖宗虽远zǔ zōng suī yuān ,祭祀不可不诚jì sì bù kě bù chéng ;子孙虽愚zǐ sūn suī yú,经书不可不读jīng shū bù kě bù dù。居身务期俭朴jū shēng wù qī jián pǔ
,
教子要有义方jiào zǐ yào yǒu yì fāng 。莫贪意外之财mò tān yì wài zhī cái ,莫饮过量之酒mò yǐn guò liàng zhī jiǔ。与肩挑贸易yǔ jiān tiǎo mào yì,毋占便宜wù zhàn pián yì;见贫苦亲邻jiàn pín kǔ qín lín ,须多温恤xū duō wēn xù。刻薄成家kè bò chéng jiā,理无久享lǐ wǔ jiǔ xiǎng ;伦常乖舛lún cháng guāi chuǎn ,立见消亡lì jiàn xiāo wáng 。兄弟叔侄xióng dì shū zhí,须分多润寡xū fēn duō rùn guǎ;长幼内外zhǎng yòu nèi wài ,宜法肃辞严yí fǎ sù cí yán 。听妇言tīng fù yán ,乖骨肉guāigǔ ròu ,岂是丈夫qǐ shì zhàng fū;重赀财zhòng zī cái ,薄父母bó fù mǔ
,不成人子bù chéng rén zǐ。嫁女择佳婿jià nǚ zé jiā xù,毋索重聘wú suǒ zhòng pìn ;娶媳求淑女qǔ xī qiú shū nǚ,
勿计厚奁wú jì hòu lián 。见jiàn 富fù贵guì而ér 生shēng 谄chǎn 容róng 者zhě,最可耻zuì kě chǐ
;
遇贫穷而作娇态者yù pín qióng érzuò jiāotài zhě,贱莫甚jirn mò shèn 。居家戒争讼jū jiā jiè zhēng sòng
,讼则终凶sòng zē zhōng xiōng ;处世戒多言chǔ shì jiè duō yán ,言多必失yán duō bì shī
。
勿恃势力而凌逼孤寡wú shì shì lìérlíng bī gū guā,毋贪口腹而恣杀牲禽wù tān kǒu fù ér zìshāshēngqín 。乖僻自是guāi pì zì shì,悔误必多;huǐ wù bì duō颓惰自甘tuí duò zì gān ,家道难成jiā dào nán chéng 。狎昵恶少xiá nì è shào
,
久必受其累jiǔ bì shòu qí lèi ;屈志老成qū zhì lǎo chéng ,急则可相依jí zé kě xiāng yī。轻听发言qīng tīng fā yán ,安知非人之谮诉ān zhī fēi rén zhī zèn sù?当忍耐三思dāng rěn nài sān sī;因事相争yīn shì xiāng zhēng
,焉知非我之不是yān zhī fēi wǒ zhī bǔ shì?须平心暗想xū píng xīn àn xiǎng 。施惠勿念shī huì wù niàn
,
受恩莫忘shòu ēn mò wàng 。凡事当留余地fán shì dāng liú yú dì,得意不宜再往dé yì bù yí zài wǎng 。人有喜庆rén yǒu xǐ qìng ,不可生妒嫉心bù kě shēng dù jì xīn ;人有祸患rén yǒu huò huàn ,不可生喜幸心bù kě shēng xǐ xìng xīn
。
善欲人见shàn yù rén jiàn ,不是真善bǔ shì zhēn shàn ;恶恐人知è kǒng rén zhī,便是大恶biàn shì dà è
。
见色而起淫心jiàn sè ér qǐ yǐn xīn ,报在妻女bào zài qī nǚ;匿怨而用暗箭nì yuàn ér yòng àn jiàn ,祸延子孙huò yán zǐ sūn 。家门和顺jiā méng hé shùn ,虽饔飧不继suī yōng sūn bú jì,亦有余欢yì yǒu yú huān ;国课早完guó kè zǎo wán ,即囊橐无余jí náng tuó wú yú,自得至乐zì dé zhì lè。读书志在圣贤dú shū zhì zài shèng xián ,非徒科第fēi tú kē dì;为官心存君国wéi guān xīn cún jūn guó,岂计身家qǐ jì shēn jiā,守分安命shǒu fèn ān mìng ,顺时听天shùn shí tīng tiān ,为人若此wéi rén ruò cǐ,庶乎近焉shù hū jìn yān
。