弟子规跟读拼音版

《弟子规》拼音读本及注释
dìzǐguī
弟子规
zǒng xù
【总叙】
dìzǐguīshèng rén xùn shǒu xiào tìcìjǐn xìn
弟子规圣人训首孝悌次谨信
fànài zhòng ér qīn rén yǒu yúlìzéxuéwén 泛爱众而亲仁有余力则学文
rùzéxiào chūzétì
【入则孝出则弟】
fùmǔhūyìng wùhuǎn fùmǔmìng xíng wùlǎn
父母呼应勿缓父母命行勿懒
fùmǔjiào xūjìng tīng fùmǔzéxū shùn chéng
父母教须敬听父母责须顺承
dōng zéwēn xiàzé qìng chén zéxǐng hūn zédìng
冬则温夏则凊晨则省昏则定
chūbì gào fǎn bìmiàn jūyǒu cháng yèwúbiàn
出必告反必面居有常业无变
shìsuīxiǎo wùshàn wéi gǒu shàn wéi zǐdào kuī
事虽小勿擅为苟擅为子道亏
wùsuīxiǎo wùsīcáng gǒu sīcáng qīn xīn shāng
物虽小勿私藏苟私藏亲心伤
qīn suǒhào lìwèi jùqīn suǒwùjǐn wèi qù
亲所好力为具亲所恶谨为去
shēn yǒu shāng yíqīn yōu déyǒu shāng yíqīn xiū
身有伤贻亲忧德有伤贻亲羞
qīnài wǒxiào hénán qīn wùwǒxiào fāng xián
亲爱我孝何难亲恶我孝方贤
qīn yǒu guòjiàn shǐgēng yíwúsèróu wúshēng
亲有过谏使更怡吾色柔吾声
jiàn búrùyuèfùjiàn háo qìsuítàwúyuàn
谏不入悦复谏号泣随挞无怨
qīn yǒu jíyào xiān cháng zhòu yèshìbùlíchuáng
亲有疾药先尝昼夜侍不离床
sāng sān nián cháng bēi yèjūchùbiàn jiǔròu jué
丧三年常悲咽居处变酒肉绝
sāng jìn lǐjìjìn chéng shìsǐzhěrúshìshēng
丧尽礼祭尽诚事死者如事生
xiōng dào yǒu dìdào gōng xiōng dìmùxiào zài zhōng 兄道友弟道恭兄弟睦孝在中
cái wùqīng yuàn héshēng yán yǔrěn fèn zìmǐn
财物轻怨何生言语忍忿自泯
huòyǐn shíhuòzuòzǒu zhǎng zhěxiān yòu zhěhòu
或饮食或坐走长者先幼者后
zhǎng hūrén jídài jiào rén búzài jǐjídào
长呼人即代叫人不在已即到
chēng zūn zhǎng wùhūmíng duìzūn zhǎng wùxiàn néng 称尊长勿呼名对尊长勿见能
lùyùzhǎng jíqūyīzhǎng wúyán tuìgōng lì
路遇长疾趋揖长无言退恭立
qíxiàmǎchéng xià chēguò yóu dài bǎi bùyú
骑下马乘下车过犹待百步余
zhǎng zhělìyòu wù zuòzhǎng zhě zuòmìng nǎi zuò
长者立幼勿坐长者坐命乃坐
zūn zhǎng qián shēng yào dīdībùwén quèfēi yí
尊长前声要低低不闻却非宜
jìn bìqūtuìbìchíwèn qǐduìshìwùyí
进必趋退必迟问起对视勿移
shìzhūfùrúshìfùshìzhūxiōng rúshìxiōng
事诸父如事父事诸兄如事兄
jǐnér xìn
【谨而信】
zhāo qǐzǎo yèmián chílǎo yìzhìxīcǐshí
朝起早夜眠迟老易至惜此时
chén bìguàn jiān shùkǒu biàn niào huízhéjìng shǒu 晨必盥兼漱口便溺回辄净手
guān bìzhèng niǔbìjiéwàyǔlǚjùjǐn qiè
冠必正纽必结袜与履俱紧切
zhìguān fúyǒu ding wèi wùluàn dùn zhìwūhuì
置冠服有定位勿乱顿致污秽
yīguìjiébúguìhuáshàng xún fèn xiàchèn jiā
衣贵洁不贵华上循分下称家
duìyǐn shíwùjiǎn zéshíshìkěwù guòzé
对饮食勿拣择食适可勿过则
nián fāng shào wùyǐn jiǔyǐn jiǔzuìzuìwéi chǒu
年方少勿饮酒饮酒醉最为丑
bù cóng róng lìduān zhèng yī shén yuán bài gōng jìng 步从容立端正揖深圆拜恭敬
wùjiàn yùwùbǒyǐwùjījùwùyáo bì
勿践阈勿跛倚勿箕踞勿摇髀
huǎn jiēlián wù yǒu shēng kuān zhuǎn wān wùchùléng 缓揭帘勿有声宽转弯勿触棱
zhíxūqìrúzhíyíng rùxūshìrúyǒu rén
执虚器如执盈入虚室如有人
shìwùmáng máng duō cuòwùwèi nán wùqīng lüè
事勿忙忙多错勿畏难勿轻略
dòu nào chǎng juéwùjìn x iépìshìjuéwùwèn
斗闹场绝勿近邪僻事绝勿问
jiāng rùmén wèn shúcún jiāng shàng táng shēng bìyáng 将入门问孰存将上堂声必扬
rén wèn shuíduìyǐmíng wúyǔwǒbùfēn míng
人问谁对以名吾与我不分明
yòng rén wùxūmíng qiútǎng bùwèn jíwéi tōu
用人物须明求倘不问即为偷
jièrén wùjíshíhuán hòu yǒu jíyǒu wù qiān
借人物及时还人借物有勿悭
fán chūyán xìn wéi xiān zhàyǔwàng xīkěyān
凡出言信为先诈与妄奚可焉
huàshuōduōbùrúshǎo wéi qíshìwùnìng qiǎo
话说多不如少惟其是勿佞巧
kè bóyǔhuìwūcíshìjǐng qìqièjièzhī
刻薄语秽污词市井气切戒之
jiàn wèi zhēn wùqīng yán zhīwèi díwùqīng chuán
见未真勿轻言知未的勿轻传
shìfēi yíwùqīng nuògǒu qīng nuòjìn tuì cuò
事非宜勿轻诺苟轻诺进退错
fán dào zìzhòng qiěshūwùjíjíwù móhū
凡道字重且舒勿急疾勿模糊
bǐshuōcháng cǐshuōduǎn bùguān jǐmòxián guǎn
彼说长此说短不关己莫闲管
jiàn rén shàn jísīqízòng qùyuǎn yǐjiàn jī
见人善即思齐纵去远以渐跻
jiàn rénèjínèi xǐng yǒu zégǎi wújiājǐng
见人恶即内省有则改无加警
wéi déxuéwéi cái yìbùrúrén dāng zìlì
唯德学唯才艺不如人当自砺
ruòyīfúruòyǐn shíbùrúrén wùshēng qī
若衣服若饮食不如人勿生戚
wén guònùwén yùlèsǔn yǒu lái yìyǒu què
闻过怒闻誉乐损友来益友却
wén yùkǒng wén guòxīn zhíliàng shìjiàn xiāng qīn 闻誉恐闻过欣直谅士渐相亲
wúxīn fēi míng wéi cuòyǒu xīn fēi míng wéiè
无心非名为错有心非名为恶
guònéng gǎi guīyúwútǎng yǎn shìzēng yìgū
过能改归于无倘掩饰增一辜
fànài zhòngér qīn rén
【泛爱众而亲仁】
fán shìrén jiēxūài tiān tóng fùdì tóng zài
凡是人皆须爱天同覆地同载
xìng gāo zhěmíng zìgāo rén suǒ zhòng fēi mào gāo 行高者名自高人所重非貌高
cái dàzhěwàng zìdàrén suǒfúfēi yán dà
才大者望自大人所服非言大
jǐyǒu néng wùzìsīrén y uǒnéng wùqīng zǐ
己有能勿自私人有能勿轻訾
wùchǎn fùwùjiāo pín wùyàn gùwùxǐxīn
勿谄富勿骄贫勿厌故勿喜新
rén bùxián wùshìjiǎo rén bùān wùhuàrǎo
人不闲勿事搅人不安勿话扰
rén yǒu duǎn qiè mòjiērén yǒu sīqiè mòshuō
人有短切莫揭人有私切莫说
dào rén shàn jíshìshàn rén zhīzhīyùsīmiǎn
道人善即是善人知之愈思勉
yang rénèjíshìèjízhīshèn huòqiě zuò
扬人恶即是恶疾之甚祸且作
shàn xiāng quàn déjiējiàn guòbùguīdào liǎng kuī善相劝德皆建过不规道两亏
fán qǔyǔguìfēn xiǎo yǔyíduōqǔyíshǎo
凡取与贵分晓与宜多取宜少
jiāng jiārén xiān wèn jǐjǐbúyùjísùyǐ
将加人先问己己不欲即速已
ēn yùbào yuàn yùwàng bào yuàn duǎn bàoēn cháng
恩欲报怨欲忘抱怨短报恩长
dài bìpúshēn guìduān suīguìduān cíér kuān
待婢仆身贵端虽贵端慈而宽
shìfúrén xīn bùrán lǐfúrén fāng wúyán
势服人心不然理服人方无言
tóng shìrén lèi bùqíliúsú zhòng rén zhěxī
同是人类不齐流俗众仁者希
guǒrén zhěrén duōwèi yán búhuìsèbúmèi
果仁者人多畏言不讳色不媚
néng qīn rén wúxiàn hǎo dérìjìn guòrìshǎo
能亲仁无限好德日进过日少
bùqīn rén wúxiàn hài xiǎo rén jìn bǎi shìhuài
不亲仁无限害小人进百事坏
xíng yǒu yúlì zé yǐxuéwén
【行有余力,则以学文】
búlìxíng dàn xuéwén zhǎng fúhuáchéng hérén
不力行但学文长浮华成何人
dàn lìxíng bùxuéwén rèn jǐjiàn mèi lǐzhēn
但力行不学文任己见昧理真
dúshūfǎyǒu sān dào xīn yǎkǒu xìn jiēyào
读书法有三到心眼口信皆要
fāng dúcǐwùmùbǐcǐwèi zhōng bǐwùqǐ
方读此勿慕彼此未终彼勿起
kuān wéi xiàn jǐn yòng gōng gōng fūdào zhìsètōng 宽为限紧用功工夫到滞塞通
xīn yǒu yísuízhájìjiùrén wèn qiúquèyì
心有疑随札记就人问求确义
fáng shìqīng qiáng bìjìng jīàn jiébǐyàn zhèng 房室清墙壁净几案洁笔砚正
mò mópiān xīn bùduān zìbújìng xīn xiān bìng
墨磨偏心不端字不敬心先病
lièdiǎn jíyǒu dìng c hùdúkàn bìhuán yuán chù
列典籍有定处读看毕还原处
suīyǒu jíjuàn shùqíyǒu quē sǔn jiùbǔzhī
虽有急卷束齐有缺损就补之
fēi shèng shūbǐng wùshìbìcōng míng huài xīn zhì非圣书屏勿视敝聪明坏心志
wùzìbào wùzìqìshèng yǔxián kě xùn zhì
勿自暴勿自弃圣与贤可驯致
部分读音注释
◇「首孝弟次谨信」:「弟」读音tì，通「悌」；
◇「出必告反必面」:「告」读音ɡù为古音，今音ɡào；
◇「对尊长勿见能」:「见」读音xiàn，通「现」；
◇「骑下马乘下车」:「车」读音jū为古音，今音chē；
◇「老易至惜此时」:「惜」读音xī，另有读音xí；
◇「便溺回辄净手」:「溺」读音niào，通「尿」，指小便；
◇「上循分下称家」:「分」读音fèn，指身份；「称」读音chèn，意为相称；
◇「勿践阈勿跛倚勿箕踞勿摇髀」:「阈」读音yù第四声，意为门槛；「跛倚」读音bǒyǐ，「跛」是指一只脚斜站着；「跛倚」是指身子歪曲斜倚；「箕踞」读音jījù，是指坐着时双脚展开像簸箕或是虎踞的样子；「摇髀」，是指抖腿或摇臀，「髀」读音bì，指大腿；
◇「人问谁对以名」:「谁」读音shuí，另有读音shéi；
◇「知未的勿轻传」:「的」读音dì第四声，意为真实、确实；
◇「勿急疾勿模糊」:「糊」hū，另有读音hú、hu；
◇「纵去远以渐跻」:「跻」读音jī，意为上升；
◇「行高者名自高」:「行」读音为xìnɡ第四声，意为德行；
◇「人所能勿轻訾」:「訾」读音为zī第一声，意为口毁；
◇「非圣书屏勿视」:「屏」读音bǐnɡ，通「摒」，意为放弃，除去；
◇「圣与贤可驯致」:「驯」读音xún第二声，意为逐渐。