孝经精校注音(繁体完整版)

孝xi ào 经j īn ɡ

开k āi 宗z ōn ɡ明 m ín ɡ义y ì章zh ān ɡ第d ì一y ī

仲zh òn ɡ尼n í居j ū，曾z ēn ɡ子z ǐ侍sh ì。子z ǐ曰yu ē：“先xi ān 王w án ɡ有y ǒu 至zh ì德d é要y ào 道d ào ，以y ǐ顺sh ùn 天ti ān 下xi à，民m ín 用y òn ɡ和h é睦m ù，上sh àn ɡ下xi à无w ú怨yu àn ，汝r ǔ知zh ī之zh ī乎h ū？”曾z ēn ɡ子z ǐ避b ì席x í曰yu ē：“参sh ēn 不b ù敏m ǐn ，何h é足z ú以y ǐ知zh ī之zh ī？”子z ǐ曰yu ē：“夫f ú孝xi ào ，德d é之zh ī本b ěn 也y ě，教ji ào 之zh ī所su ǒ由 y óu 生 sh ēn ɡ也y ě。复f ù坐zu ò，吾w ú语y ù汝r ǔ。”

“身sh ēn 体t ǐ发f ā肤f ū，受sh òu 之zh ī父f ù母m ǔ，不b ù敢ɡǎn 毁hu ǐ伤sh ān ɡ，孝xi ào 之zh ī始sh ǐ也y ě。立l ì身sh ēn 行x ín ɡ道d ào ，扬y án ɡ名m ín ɡ于y ú后h òu 世sh ì，以y ǐ显xi ǎn 父f ù母m ǔ，孝xi ào 之zh ī终zh ōn ɡ也y ě。夫f ú孝xi ào ，始sh ǐ于y ú事sh ì亲q īn ，中zh ōn ɡ于y ú事sh ì君j ūn ，终zh ōn ɡ于y ú立l ì身sh ēn 。《大d à雅y ǎ》云y ún ：‘无w ú念ni àn 尔ěr 祖z ǔ，聿y ù修xi ū厥ju é德d é。’

”

天ti ān 子z ǐ章zh ān ɡ 第d ì二èr

子z ǐ曰yu ē：“爱ài 亲q īn 者zh ě，不b ù敢ɡǎn 恶w ù于y ú人r én ，敬j ìn ɡ亲q īn 者zh ě，不b ù敢ɡǎn 慢m àn 于y ú

人r én 。爱ài 敬j ìn ɡ尽j ìn 于y ú事sh ì亲q īn ，而ér 德d é教ji ào 加ji ā于y ú百b ǎi 姓x ìn ɡ，刑x ín ɡ于y ú四s ì海h ǎi ，盖ɡài 天ti ān 子z ǐ之zh ī孝xi ào 也y ě。《甫f ǔ刑x ín ɡ》云y ún ‘一y ì人r én 有y ǒu 庆 q ìn ɡ，兆zh ào 民m ín 赖l ài 之zh ī。’

”

诸zh ū侯 h óu 章 zh ān ɡ第d ì三s ān

“在z ài 上sh àn ɡ不b ù骄ji āo ，高ɡāo 而ér 不b ù危w ēi ；制zh ì节ji é谨j ǐn 度d ù，满m ǎn 而ér 不b ù溢y ì。高ɡāo 而ér 不b ù危w ēi ，所su ǒ以y ǐ长ch ǎn ɡ守 sh ǒu 贵 ɡu ì也y ě；满m ǎn 而ér 不b ù溢y ì，所su ǒ以y ǐ长ch ǎn ɡ守 sh ǒu 富f ù也y ě。富f ù贵ɡu ì不b ù离l í其q í身sh ēn ，然r án 后h òu 能n én ɡ保b ǎo 其q í社sh è稷j ì，而ér 和h é其q í民m ín 人r én ，盖ɡài 诸zh ū侯h óu 之zh ī孝xi ào 也y ě。《诗sh ī》云y ún ：‘战zh àn 战zh àn 兢j īn ɡ兢j īn ɡ，如r ú临l ín 深sh ēn 渊yu ān ，如r ú履l ǚ薄b ó冰b īn ɡ。’”

卿q īn ɡ大d à夫fu 章zh ān ɡ第d ì四s ì

“非f ēi 先xi ān 王 w án ɡ之zh ī法f ǎ服f ú，不b ù敢ɡǎn 服f ú；非f ēi 先xi ān 王 w án ɡ之zh ī法f ǎ言y án ，不

b ù敢ɡǎn 道d ào ；非f ēi 先xi ān 王w án ɡ之zh ī德d é行x ín ɡ，不b ù敢ɡǎn 行x ín ɡ；是sh ì故ɡù非f ēi 法f ǎ不b ù言y án ，非f ēi 道d ào 不b ù行x ín ɡ；口k ǒu 无w ú择z é言y án ，身sh ēn 无w ú择z é行x ín ɡ；言y án 满m ǎn 天ti ān 下xi à无w ú口k ǒu 过ɡu ò，行x ín ɡ满m ǎn 天ti ān 下xi à无w ú怨yu àn 恶w ù。三s ān 者zh ě备b èi 矣y ǐ，然r án 后h òu 能n én ɡ守sh ǒu 其q í宗z ōn ɡ庙mi ào ，盖ɡài 卿q īn ɡ大d à夫fu 之zh ī孝xi ào 也y ě。《诗sh ī》云y ún ‘夙s ù夜y è匪f ěi 懈xi è，以y ǐ事sh ì一y ì人r én 。’

”

士sh ì章zh ān ɡ第d ì五w ǔ

“资z ī于y ú事sh ì父f ù以y ǐ事sh ì母m ǔ，而ér 爱ài 同t ón ɡ；资z ī于y ú事sh ì父f ù以y ǐ事sh ì君j ūn ，而ér 敬j ìn ɡ同t ón ɡ。故ɡù母m ǔ取q ǔ其q í爱ài ，而ér 君j ūn 取q ǔ其q í敬j ìn ɡ，兼ji ān 之zh ī者zh ě父f ù也y ě。故ɡù以y ǐ孝xi ào 事sh ì君j ūn 则z é忠zh ōn ɡ，以y ǐ敬j ìn ɡ事sh ì长zh ǎn ɡ则z é顺sh ùn 。忠zh ōn ɡ顺sh ùn 不b ù失sh ī，以y ǐ事sh ì其q í上sh àn ɡ，然r án 后h òu 能 n én ɡ保 b ǎo 其q í禄l ù位w èi ，而ér 守sh ǒu 其q í祭j ì祀s ì，盖ɡài 士sh ì之zh ī孝xi ào 也y ě。《诗sh ī》云y ún ：‘夙s ù兴x īn ɡ夜y è寐m èi ，无w ú忝ti ǎn 尔ěr 所su ǒ生 sh ēn ɡ。’

”

庶sh ù人r én 章zh ān ɡ第d ì六li ù

用y òn ɡ天ti ān 之zh ī道d ào ，分f ēn 地d ì之zh ī利l ì，谨j ǐn 身sh ēn 节ji é用y òn ɡ，以y ǐ养y ǎn ɡ父f ù母m ǔ，

此c ǐ庶sh ù人r én 之zh ī孝xi ào 也y ě。故ɡù自z ì天ti ān 子z ǐ至zh ì于y ú庶sh ù人r én ，孝xi ào 无w ú终zh ōn ɡ始sh ǐ，而

ér 患hu àn 不b ù及j í者zh ě，未w èi 之zh ī有y ǒu 也y ě。

三s ān 才 c ái 章 zh ān ɡ 第d ì七q ī

曾z ēn ɡ子z ǐ曰yu ē：“ 甚sh èn 哉z āi ，孝xi ào 之zh ī大d à也y ě！”子z ǐ曰yu ē：“夫f ú孝xi ào ，天ti ān 之

zh ī