布依常用词汇(坎兰-阑干-布依-汉)
合集下载
相关主题
- 1、下载文档前请自行甄别文档内容的完整性，平台不提供额外的编辑、内容补充、找答案等附加服务。
- 2、"仅部分预览"的文档,不可在线预览部分如存在完整性等问题,可反馈申请退款(可完整预览的文档不适用该条件!)。
- 3、如文档侵犯您的权益，请联系客服反馈,我们会尽快为您处理(人工客服工作时间：9:00-18:30)。
◎服 饰
ai AI haaiz 鞋子 céopìa CWUPÌAW eeul bieh 衣领 jéenpìa JWNPÌAW jeenl bieh 衣袖 jîangtár JÎAWGTÁ jiangs dal 眼镜 kùan KÙAWN gonh 手镯 màt MÀT maad 袜子 màtfeng MÀTFEWG maad fengz 手套 màw MÀU maauh 帽子 pìa PÌAW bieh 衣服 sáiwâr SÁI'UÂ saail was 皮带 sūey SŪEWI soic 耳环 teojèem TVWUJWM deeuz jeemh *拉链 tikáy TIKÁWI diz gail 戒指 tîzú TÎZÚ dis rul 纽扣 wâr UÂ was 裤子 xàr'ai XÀ'AI xah haaiz 鞋带 zàengwâr ZG'UÂU reengh was 裤鼻 zàgnpìa ZÀGPÌAW raangh bieh 衣襟
第 2 页 共 19 页
布依常用词汇（坎兰－阑干－布依－汉）
sâb SÂWP sabt 插 sâen SN sans 抖动;颤抖 sia SIAW siez 参与,搭伙;补漏 sīang SĪAWG siangc 赠;赐 sìm SÌM simh 耳语 sin SIN sinz 溅 sîw SÎU sius 凿 sôgn SÔG songs 送 tār TĀ dac 张开;拍 târ TÂ das 晒 tāu TĀWU dauc 来 tǎu TǍWU daux 托 tāy TĀWI daic 哭 têe TW dees 破 têeb TWP deebt 蚀;亏;(天体)掩食 tèeb TWP deeb 及;赶上 téengtî TWGTÎ deengl dis 中的;击中目
标;恰好,正好,适逢
teo TVWU deeuz 离开 teo'àr TVWU'À deeuz hah 失控 téw TÉU douq 拼接;拼凑 tîa TÎAW dies 替换 tît TÎT didt 踢 tiub TIUP dyub #低俗,粗俗 tiw TIU diuz #灵验,效果奇佳;精准;(猜)中 tìw TÌU diuh #(拟声)嗖;一言为定;经营;交
布依常用词汇（坎兰－阑干－布依－汉）
标注说明:
◎
词汇分类
﹡ 原词义延伸出的新词义
＃ 生造词
@
生造词与原有词组成新词
词条说明:
ǎu
[坎兰拼音]
ǍWU [阑干拼音]
haux [现行布依文]
饭 [词义注释]
分类词汇:
◎餐 饮
ǎu ǍWU haux 饭 bòtèr BÒ TÈW mboh deh 筷筒 dáenxâw DN XÂU ndanl xaaus 锅 dáenyéeng DNYWG ndanl yeengl 砧
伞
kám KÁWM gaml 拿;掌控 kàm KÀWM gamh 压 kàp KÀP gaab 夹 kārría KĀRÍAW gac nyiel 听;感觉 káu KÁWU gaul 挠 kǎy KǍWI gaix 推 kén KÉN genl 吃 kēr KĒW gec 隐匿;隐藏 kèr KÈW geh 膨胀 kía KÍAW giel 饲养 kîad KÎAWT giadt 揭 kūae KŪV gveec 割 kùey KÙEWI gveih 跪 laláng LAWLÁWG langl langl 跟随
器官
cáikár CÁIKÁ aail gal 腿肚子 dáenpêd DNPÊWT ndanl bedt 肺 dáentôm DNTÔWM ndanl dooms 心脏
第 3 页 共 19 页
布依常用词汇（坎兰－阑干－布依－汉）
dàgnfeng DÀGFEWG ndaangh fengz 手
板
dáenzīng DNZĪ G ndanl ringc 碗柜 dǎngfi DǍWGFI ndangx fiz 烧火 fàrsaw FÀSAU fah saauz 滤笊;滤勺;滤
瓢
fàrwárn FÀUÁN fah waanl 斧头 fǎufi FǍWUFI faux fiz 灰烬 fern FEWN fenz 柴 fi FI fiz 火 gòm GÒWM ngoomh 海碗 jiang JIAWG jiangz 三角架;烧烤架 jôfi JÔWFI jos fiz 炭 kòrm KÒM gomh 锅盖 kúa KÚAW guel 盐 lāu LĀWU lauc 酒 lòwan LÒW'UAWN loh wanz *烟囱 meed MVWT mid 刀 měi MĚI meif 煤 nāng NĀWG nangc 甑子 nò NÒW noh 肉 ôngkén'ǎu ÔWGKÉN'ǍWU hoongs genl
易,贸易
tō TŌW doc 念叨 tô TÔW dos 打制;制作 tò TÒW doh 阅读 tōng TŌWG doongc 弹跳 tôr TÔ dogt 落 tôrpîw TÔPÎU dogt bius 落空 tûm TÛM dums 炖 wàn UÀWN wanh 换 warn UAN waanz 回拒 wǐ UǏ wix 指示 xàgn XÀG xaangh 善于,擅长,精于 xār XĀ xac 等,等待,等候 xar XA xaz 嫌弃 xât XÂT xaadt 搓 xāw XĀU xaauc 炒 xǎw XǍU xaaux 造,创造 xǎwkôr XǍUKÔ xaaux gogt 起头,带
haux 餐厅 pāi PĀI baaic 鼎
ห้องสมุดไป่ตู้
pǎo PU piaof 瓢,勺 pîa PÎAW byagt 菜 rāgn RĀG nyaangc 柴草 sâu SÂWU saus 灶 sìa SÌAW sieh 锅铲 síangpàgn SÍAWGPÀG siangl baangh *烤
箱
tàu TÀWU dauh 灰 tēemfi TWMFI deemc fiz 点火 tèr TÈW deh 筷子 tǔei TǓEI doix 碗 wan UAWN wanz 烟 wárpāi UÁPĀI wal baaic 鼎盖 xar XA xaz 汤;茶 xārn XĀN xaanc 杯子 xǎwfi XǍUFI xaaux fiz 生火 xong XOWG xoongz 桌子 yîbôt YÎBÔT yis mbodt *沼气 yîfi YÎFI yis fiz *燃气
◎动 作
âb ÂWP habt 关 ái ÁI haail 开;驾驶
第 1 页 共 19 页
布依常用词汇（坎兰－阑干－布依－汉）
ǎiyéo ǍIYWU haaix yeeul 叫喊 âm ÂWM hams 问 àr À hah 管;管制;限制 árn ÁN haanl 答;答应 āw ĀU haauc 起哄 āy ĀWI haec 给;让,允许 bée BW mbeel 展开 bèng BÈWG mbengh 抛 bín BÍN mbinl 飞 bît BÎT mbidt 拧,扭 cáysúei CÁWISÚEI ail soil 打喷嚏 cóm CÓWM ooml 焖,炖 còr CÒ og 呕吐 cùad CÙAWT od 擦 dûad DÛAWT ndodt 吸;喝 dúern DÚEWN ndunl 站 fa FAW fag 砍;伐 fàt FÀT faad 抽打 fêd FÊWT fedt 抽打 fitárnin FITÁNIN fiz dal ninz 起睡意 fū FŪ fuc 骗 fú FÚ ful 搓揉 jârn JÂN jaans 践踏 jer JEW jez 急促;摩擦 jīam JĪAWM jiamc 收藏;珍藏 jîp JÎP jibt 捡,拾;学习 jùm JÙM jumh 摸 kâd KÂWT gadt 啃;腐蚀 kāgn KĀG gaangc 讲 kágnlīang KÁGLĪAWG gaangl liangc 打
杂
zeo ZVWU reeuz 传闻;谣传;流传;(坊间)谈
论
zía ZÍAW riel 模仿 zia ZIAW riez 舔 zìa ZÌAW rieh 换 zîan ZÎAWN rians 挑 zìan ZÌAWN rianh 闹 zīw ZĪU riuc 提 zô ZÔW ros 敲 zob ZOWP roob 抚摸 zóng ZÓWG roongl 煮 zu ZU ruz 扶 zûadzōr ZÛAWTZŌ rodt rog 退缩 zûb ZÛP rubt 收缩 zûen ZÛEN roons 切
掌
dàgntín DÀGTÍN ndaangh dinl 脚掌 dáng DÁG ndaangl 身体 jāu'ô JĀWU'ÔW jauc hos 膝头 kersǐu KEWSǏU gez siux #生殖器官 ker KEW gez 器官;部件 kercâ KEWCÂW gez agt 胸 kerjāu KEWJĀWU gez jauc 头 kerjéen KEWJWN gez jeenl 手臂 kerkár KEWKÁ gez gal 腿 kerlǐn KEWLǏN gez linx 舌头 ker'o KEW'OW gez hoz 脖子 kerpâr KEWPÂ gez bas 嘴巴 kertǔng KEWTǓG gez dungx 胃;肚子 keryēo KEWYWU gez yeeuc 牙齿 kerzia KEWZIAW gez riez 耳朵 lìad LÌAWT liad 血 lǐnkây LǏNKÂWI linx gais 小舌头 mao MVU myauz 头发 máyfeng MÁWIFEWG mail fengz 手纹 mùm MÙM mumh 胡须 náng NÁWG nangl 皮,皮肤 nò NÒW noh 肉 nòpi NÒWPI noh biz 脂肪;肥肉 nòxíng NÒWXÍG noh xingl 肌肉;瘦肉 pǎgnbàr PǍGBÀ baangx mbah 肩膀 pérn PÉWN benl 毛 pérntár PÉWNTÁ benl dal 眼睫毛 pérntárxau PÉWNTÁXAWU benl dal xauz
头;(计算机)初始化
xêeng XWG xeengs 撑 xèr XÈW xeh 品尝;试 xî XÎ xis 制作;设计 xìa XÌAW xieh 融化 xît XÎT xidt 扔;射 xor XO xiof 学 xûan XÛAWN xons 转 xuar XUA xaz 寻访;探寻;查询 xùei XÙEI xoih 修 yaw YAU yaauz 跑 yèo YWU yeeuh 叫;喊 yia YIAW yiez 掩盖;假象,表象 yǐn YǏN yingj 带引 yîw YÎU yius 眺望 yùan YÙAWN yonh 递 zaet ZVT rad 剪 zágn ZÁG raangl 炒 zai ZAI raaiz 写 záwzum ZÁUZUM raaul rumz 打哈欠 zêd ZÊWT redt (刀等)划过 zée ZW reel 注意;小心 zêng ZÊWG rengs 丰收;平安;祥和平顺 zéo ZWU reeul 笑 zěo ZWU reeux 夹杂,拌有,混合,混杂,搀
lâng LÂWG langs 拉 lǎo LWU liaof 稍作泡烫 lâr LÂ las 坍塌 làr LÀ lah 拉;让,允许 lârn LÂN laans 漏落 láy LÁWI lail 流 lày LÀWI laih 追;赶 lèen LWN leenh 看 lî LÎ lis 扎,刺 lía LÍAW liel 剩余;漏落 lǒ LǑW lox 哄 lōr LŌ log 滑动 māi MĀI maaic 任随 mān MĀWN manc 瞪 may MAWI maiz 喜欢;爱 mǐarn MǏAN myaanx 蹂 mū MŪ muc 嚼 nàng NÀWG nangh 坐;骑;乘 nau NAWU nauz 说 nêng NÊWG nengs 闻 nǒ NǑW nox 抹 ong OWG hoongz 响 pâ PÂW bagt 焙;泡 pân PÂWN bans 转 páy PÁWI bail 去 pày PÀWI baij 聊 pèed PWT beed 摆开;排列 pêrn PÊWN bens 喂 pí PÍ bil 摇晃 pî PÎ bis 铺;吐 pīai PĪAI byaaic 走 pīan PĪAWN bianz 审问;追问 pîan PÎAWN bians 变 piar PIA byaz 涂抹 pìat PÌAT byaad 打滑 pīn PĪN binc 翻转 pîogn PÎOG byongs 透漏;泄露 pū PŪ buc 刺,扎,捅 pú PÚ bul 窥视,偷看 qám QÁWM qyaml 隐瞒 qǎu QǍWU qyaux 藏;抬 qúan QÚAWN qyonl 浇;淋 qǔar QǓA qyvax 开裂 ragn RAG nyaangz 逆向 sǎcet SǍWCET sag edt 打隔
ai AI haaiz 鞋子 céopìa CWUPÌAW eeul bieh 衣领 jéenpìa JWNPÌAW jeenl bieh 衣袖 jîangtár JÎAWGTÁ jiangs dal 眼镜 kùan KÙAWN gonh 手镯 màt MÀT maad 袜子 màtfeng MÀTFEWG maad fengz 手套 màw MÀU maauh 帽子 pìa PÌAW bieh 衣服 sáiwâr SÁI'UÂ saail was 皮带 sūey SŪEWI soic 耳环 teojèem TVWUJWM deeuz jeemh *拉链 tikáy TIKÁWI diz gail 戒指 tîzú TÎZÚ dis rul 纽扣 wâr UÂ was 裤子 xàr'ai XÀ'AI xah haaiz 鞋带 zàengwâr ZG'UÂU reengh was 裤鼻 zàgnpìa ZÀGPÌAW raangh bieh 衣襟
第 2 页 共 19 页
布依常用词汇（坎兰－阑干－布依－汉）
sâb SÂWP sabt 插 sâen SN sans 抖动;颤抖 sia SIAW siez 参与,搭伙;补漏 sīang SĪAWG siangc 赠;赐 sìm SÌM simh 耳语 sin SIN sinz 溅 sîw SÎU sius 凿 sôgn SÔG songs 送 tār TĀ dac 张开;拍 târ TÂ das 晒 tāu TĀWU dauc 来 tǎu TǍWU daux 托 tāy TĀWI daic 哭 têe TW dees 破 têeb TWP deebt 蚀;亏;(天体)掩食 tèeb TWP deeb 及;赶上 téengtî TWGTÎ deengl dis 中的;击中目
标;恰好,正好,适逢
teo TVWU deeuz 离开 teo'àr TVWU'À deeuz hah 失控 téw TÉU douq 拼接;拼凑 tîa TÎAW dies 替换 tît TÎT didt 踢 tiub TIUP dyub #低俗,粗俗 tiw TIU diuz #灵验,效果奇佳;精准;(猜)中 tìw TÌU diuh #(拟声)嗖;一言为定;经营;交
布依常用词汇（坎兰－阑干－布依－汉）
标注说明:
◎
词汇分类
﹡ 原词义延伸出的新词义
＃ 生造词
@
生造词与原有词组成新词
词条说明:
ǎu
[坎兰拼音]
ǍWU [阑干拼音]
haux [现行布依文]
饭 [词义注释]
分类词汇:
◎餐 饮
ǎu ǍWU haux 饭 bòtèr BÒ TÈW mboh deh 筷筒 dáenxâw DN XÂU ndanl xaaus 锅 dáenyéeng DNYWG ndanl yeengl 砧
伞
kám KÁWM gaml 拿;掌控 kàm KÀWM gamh 压 kàp KÀP gaab 夹 kārría KĀRÍAW gac nyiel 听;感觉 káu KÁWU gaul 挠 kǎy KǍWI gaix 推 kén KÉN genl 吃 kēr KĒW gec 隐匿;隐藏 kèr KÈW geh 膨胀 kía KÍAW giel 饲养 kîad KÎAWT giadt 揭 kūae KŪV gveec 割 kùey KÙEWI gveih 跪 laláng LAWLÁWG langl langl 跟随
器官
cáikár CÁIKÁ aail gal 腿肚子 dáenpêd DNPÊWT ndanl bedt 肺 dáentôm DNTÔWM ndanl dooms 心脏
第 3 页 共 19 页
布依常用词汇（坎兰－阑干－布依－汉）
dàgnfeng DÀGFEWG ndaangh fengz 手
板
dáenzīng DNZĪ G ndanl ringc 碗柜 dǎngfi DǍWGFI ndangx fiz 烧火 fàrsaw FÀSAU fah saauz 滤笊;滤勺;滤
瓢
fàrwárn FÀUÁN fah waanl 斧头 fǎufi FǍWUFI faux fiz 灰烬 fern FEWN fenz 柴 fi FI fiz 火 gòm GÒWM ngoomh 海碗 jiang JIAWG jiangz 三角架;烧烤架 jôfi JÔWFI jos fiz 炭 kòrm KÒM gomh 锅盖 kúa KÚAW guel 盐 lāu LĀWU lauc 酒 lòwan LÒW'UAWN loh wanz *烟囱 meed MVWT mid 刀 měi MĚI meif 煤 nāng NĀWG nangc 甑子 nò NÒW noh 肉 ôngkén'ǎu ÔWGKÉN'ǍWU hoongs genl
易,贸易
tō TŌW doc 念叨 tô TÔW dos 打制;制作 tò TÒW doh 阅读 tōng TŌWG doongc 弹跳 tôr TÔ dogt 落 tôrpîw TÔPÎU dogt bius 落空 tûm TÛM dums 炖 wàn UÀWN wanh 换 warn UAN waanz 回拒 wǐ UǏ wix 指示 xàgn XÀG xaangh 善于,擅长,精于 xār XĀ xac 等,等待,等候 xar XA xaz 嫌弃 xât XÂT xaadt 搓 xāw XĀU xaauc 炒 xǎw XǍU xaaux 造,创造 xǎwkôr XǍUKÔ xaaux gogt 起头,带
haux 餐厅 pāi PĀI baaic 鼎
ห้องสมุดไป่ตู้
pǎo PU piaof 瓢,勺 pîa PÎAW byagt 菜 rāgn RĀG nyaangc 柴草 sâu SÂWU saus 灶 sìa SÌAW sieh 锅铲 síangpàgn SÍAWGPÀG siangl baangh *烤
箱
tàu TÀWU dauh 灰 tēemfi TWMFI deemc fiz 点火 tèr TÈW deh 筷子 tǔei TǓEI doix 碗 wan UAWN wanz 烟 wárpāi UÁPĀI wal baaic 鼎盖 xar XA xaz 汤;茶 xārn XĀN xaanc 杯子 xǎwfi XǍUFI xaaux fiz 生火 xong XOWG xoongz 桌子 yîbôt YÎBÔT yis mbodt *沼气 yîfi YÎFI yis fiz *燃气
◎动 作
âb ÂWP habt 关 ái ÁI haail 开;驾驶
第 1 页 共 19 页
布依常用词汇（坎兰－阑干－布依－汉）
ǎiyéo ǍIYWU haaix yeeul 叫喊 âm ÂWM hams 问 àr À hah 管;管制;限制 árn ÁN haanl 答;答应 āw ĀU haauc 起哄 āy ĀWI haec 给;让,允许 bée BW mbeel 展开 bèng BÈWG mbengh 抛 bín BÍN mbinl 飞 bît BÎT mbidt 拧,扭 cáysúei CÁWISÚEI ail soil 打喷嚏 cóm CÓWM ooml 焖,炖 còr CÒ og 呕吐 cùad CÙAWT od 擦 dûad DÛAWT ndodt 吸;喝 dúern DÚEWN ndunl 站 fa FAW fag 砍;伐 fàt FÀT faad 抽打 fêd FÊWT fedt 抽打 fitárnin FITÁNIN fiz dal ninz 起睡意 fū FŪ fuc 骗 fú FÚ ful 搓揉 jârn JÂN jaans 践踏 jer JEW jez 急促;摩擦 jīam JĪAWM jiamc 收藏;珍藏 jîp JÎP jibt 捡,拾;学习 jùm JÙM jumh 摸 kâd KÂWT gadt 啃;腐蚀 kāgn KĀG gaangc 讲 kágnlīang KÁGLĪAWG gaangl liangc 打
杂
zeo ZVWU reeuz 传闻;谣传;流传;(坊间)谈
论
zía ZÍAW riel 模仿 zia ZIAW riez 舔 zìa ZÌAW rieh 换 zîan ZÎAWN rians 挑 zìan ZÌAWN rianh 闹 zīw ZĪU riuc 提 zô ZÔW ros 敲 zob ZOWP roob 抚摸 zóng ZÓWG roongl 煮 zu ZU ruz 扶 zûadzōr ZÛAWTZŌ rodt rog 退缩 zûb ZÛP rubt 收缩 zûen ZÛEN roons 切
掌
dàgntín DÀGTÍN ndaangh dinl 脚掌 dáng DÁG ndaangl 身体 jāu'ô JĀWU'ÔW jauc hos 膝头 kersǐu KEWSǏU gez siux #生殖器官 ker KEW gez 器官;部件 kercâ KEWCÂW gez agt 胸 kerjāu KEWJĀWU gez jauc 头 kerjéen KEWJWN gez jeenl 手臂 kerkár KEWKÁ gez gal 腿 kerlǐn KEWLǏN gez linx 舌头 ker'o KEW'OW gez hoz 脖子 kerpâr KEWPÂ gez bas 嘴巴 kertǔng KEWTǓG gez dungx 胃;肚子 keryēo KEWYWU gez yeeuc 牙齿 kerzia KEWZIAW gez riez 耳朵 lìad LÌAWT liad 血 lǐnkây LǏNKÂWI linx gais 小舌头 mao MVU myauz 头发 máyfeng MÁWIFEWG mail fengz 手纹 mùm MÙM mumh 胡须 náng NÁWG nangl 皮,皮肤 nò NÒW noh 肉 nòpi NÒWPI noh biz 脂肪;肥肉 nòxíng NÒWXÍG noh xingl 肌肉;瘦肉 pǎgnbàr PǍGBÀ baangx mbah 肩膀 pérn PÉWN benl 毛 pérntár PÉWNTÁ benl dal 眼睫毛 pérntárxau PÉWNTÁXAWU benl dal xauz
头;(计算机)初始化
xêeng XWG xeengs 撑 xèr XÈW xeh 品尝;试 xî XÎ xis 制作;设计 xìa XÌAW xieh 融化 xît XÎT xidt 扔;射 xor XO xiof 学 xûan XÛAWN xons 转 xuar XUA xaz 寻访;探寻;查询 xùei XÙEI xoih 修 yaw YAU yaauz 跑 yèo YWU yeeuh 叫;喊 yia YIAW yiez 掩盖;假象,表象 yǐn YǏN yingj 带引 yîw YÎU yius 眺望 yùan YÙAWN yonh 递 zaet ZVT rad 剪 zágn ZÁG raangl 炒 zai ZAI raaiz 写 záwzum ZÁUZUM raaul rumz 打哈欠 zêd ZÊWT redt (刀等)划过 zée ZW reel 注意;小心 zêng ZÊWG rengs 丰收;平安;祥和平顺 zéo ZWU reeul 笑 zěo ZWU reeux 夹杂,拌有,混合,混杂,搀
lâng LÂWG langs 拉 lǎo LWU liaof 稍作泡烫 lâr LÂ las 坍塌 làr LÀ lah 拉;让,允许 lârn LÂN laans 漏落 láy LÁWI lail 流 lày LÀWI laih 追;赶 lèen LWN leenh 看 lî LÎ lis 扎,刺 lía LÍAW liel 剩余;漏落 lǒ LǑW lox 哄 lōr LŌ log 滑动 māi MĀI maaic 任随 mān MĀWN manc 瞪 may MAWI maiz 喜欢;爱 mǐarn MǏAN myaanx 蹂 mū MŪ muc 嚼 nàng NÀWG nangh 坐;骑;乘 nau NAWU nauz 说 nêng NÊWG nengs 闻 nǒ NǑW nox 抹 ong OWG hoongz 响 pâ PÂW bagt 焙;泡 pân PÂWN bans 转 páy PÁWI bail 去 pày PÀWI baij 聊 pèed PWT beed 摆开;排列 pêrn PÊWN bens 喂 pí PÍ bil 摇晃 pî PÎ bis 铺;吐 pīai PĪAI byaaic 走 pīan PĪAWN bianz 审问;追问 pîan PÎAWN bians 变 piar PIA byaz 涂抹 pìat PÌAT byaad 打滑 pīn PĪN binc 翻转 pîogn PÎOG byongs 透漏;泄露 pū PŪ buc 刺,扎,捅 pú PÚ bul 窥视,偷看 qám QÁWM qyaml 隐瞒 qǎu QǍWU qyaux 藏;抬 qúan QÚAWN qyonl 浇;淋 qǔar QǓA qyvax 开裂 ragn RAG nyaangz 逆向 sǎcet SǍWCET sag edt 打隔