谦德之效
相关主题
- 1、下载文档前请自行甄别文档内容的完整性，平台不提供额外的编辑、内容补充、找答案等附加服务。
- 2、"仅部分预览"的文档,不可在线预览部分如存在完整性等问题,可反馈申请退款(可完整预览的文档不适用该条件!)。
- 3、如文档侵犯您的权益，请联系客服反馈,我们会尽快为您处理(人工客服工作时间：9:00-18:30)。
赵裕峰，光 远，山东冠县人，童年举于 乡 ，久不第。其父为嘉善三尹，随之
r è n m ù qiánmíng w ú é r z h í w é njiànz h ī míng w ú x ī m ǒ q í w é n zhào b ù w é i b ù n ù q i ě x ī n f ú é r s ù g ǎ i y ā n míng
毫不得罪于天地鬼神，而虚心屈己，使天地鬼神，时时怜我，方有受福之基。彼
q ì yíngz h ě b ì f ē iyuǎn q ì zòng f ā y ì w ú shòuyòng shāoyǒushíjiànz h ī s h ì b ì b ù r ě n z ì x i á q í liàng é r z ì j ù q í
zhāngy u ē
j ì s h ì mìng r ú h é zhuǎnbiàn
张 曰：“既是命，如何转 变？”
dàozhěyuē
z à omìngz h ětiān l ì mìngz h ě w ǒ l ì x í n g shànshì guǎng j ī y ī n d é h é f ú b ù k ě q i ú z ā i
恭敬顺 承 ，小心谦畏，如敬宇者乎？有受侮不答，闻谤不辩，如敬宇者乎？人能
r ú c ǐ j í tiān d ì g u ǐshén y ó ujiāngy ò u z h ī q ǐ y ǒ u b ù f ā z h ě
如此，即天地鬼神，犹 将 佑之，岂有不发者？”
j í k ā ibǎng dīngg u ǒzhòngs h ì
江阴 张 畏岩，积学工文，有声艺林。甲午，南京乡试，寓一寺 中 ，揭晓无名，
d à m à s h ìguān y ǐ w é i m ī m ù s h í y ǒ u y í d à o z h ě z à ibàngwēixiào zhāng j ù y í n ù d à o z h ě d à o z h ě y u ē
及开榜，丁果 中 士。
dīngchǒuz à ijīng y ǔ f én gk āi zh ītóngc h ù jiàn q í x ū j ǐ liǎnróng d à biàn q í yòuniánz h ī x í
l ǐ j ì y á n z h í liàng
丁丑在京，与冯开之同处，见其虚己敛容，大变其幼年之习。李霁岩直 谅
h u ò y ǒ u h u òxiān c ǐ x ī n g u ǒqiān tiān b ì xiāngz h ī xiōngj ī nniánj u é d ì y ǐ
y ǐ é r guǒrán
祸有祸先，此心果谦，天必 相 之， 兄 今年决第矣。”已而果然。
zhào y ù fēng guāngyuǎn shāndōngguànxiànr é n tóngnián j ǔ y ú xiāng j i ǔ b ù d ì q í f ù w é i j i āshàns ā n y ǐ n s u í z h ī
y ì y ǒ u s h ímiàngōng q í f ē i dànjiàn q í pínghuáishùnshòu wèichángy ǒ u y ī y á nxiāngb à o y ǔ g à o z h ī y u ē
f ú yǒu f ú shǐ
益友，时面攻其非，但见其平怀顺受，未尝有一言 相 报。予告之曰：“福有福始，
辛未计偕，我嘉善同袍凡十人，惟丁敬宇宾，年最少，极其谦虚。
y ǔ gàofèijǐn p ō yuē
c ǐ xiōngj ī nnián b ì d ì
予告费锦坡曰：“此 兄 今年必第。”
fèiyuē
h é y ǐ jiànz h ī
费曰：“何以见之？”
y ǔ yuē
w é iqiānshòu f ú xiōngk à n s h írénzhōng y ǒ u x ú n x ú nkuǎnkuǎn b ù g ǎ n xiānrén r ú jìng y ǔ z h ě h ū y ǒ u
道者曰：“造命者天，立命者我；力行善事， 广 积阴德，何福不可求哉？”
zhāngy u ē
w ǒ p í n s h ì h é néngw é i
张 曰：“我贫士，何能为？”
dàozhěyuē
shànshìyīngōng j i ē y ó u x ī n z à o chángc ú n c ǐ x ī n g ō n g d é w ú l i à n g q i ě r ú q i ā n x ū y ī j i é b ì n g b ù
易曰：天道亏盈而益谦；地道变盈而流谦；鬼神害盈而福谦；人道恶盈而好
qiān s h ì g ù qiān z h ī y ī g u à l i ù y á o j i ē j í s h ū y u ē m ǎn zh āo sǔ n qiāns h ò u y ì y ǔ l ǚ tóngzhūgōngyìngshì m ě ijiàn
“凡天 将 发斯人也，未发其福，先发其慧；此慧一发，则浮者自实，肆者自敛；
jiàns u ǒ w ē nliángr u ò c ǐ tiān q ǐ z h ī y ǐ
j í k ā ibǎng g u ǒzhòngs h ì
建所温 良 若此，天启之矣。”及开榜，果 中 士。
jiāngyīnzhāngw è i y á n j ī xuégōngw é n yǒushēng y ì l í n j i ǎ w ǔ nánjīngxiāngshì y ù y ī s ì zhōng jiēxiǎow ú m í n g
予曰：“惟谦受福。兄 看十人中，有恂恂款款，不敢先人，如敬宇者乎？有
gōngjìngshùnchéng xiǎoxīnqiānw è i r ú jìng y ǔ z h ě h ū y ǒ ushòu w ǔ b ù d á w é nbàng b ù biàn r ú jìng y ǔ z h ě h ū r é nnéng
道者曰：“善事阴功，皆由心造，常 存此心，功德无量，且如谦虚一节，并不
fèiqián n ǐ r ú h é b ù z ì f ǎ n é r m à s h ìguān h ū
费钱，你如何不自反而骂试官乎？”
zhāngy ó u c ǐ z h é j i é z ì c h í shàn r ì j i ā x i ū d é r ì j i ā h ò u dīngyǒu mèngz h ì y ī g ā ofáng d é s h ì l ù y ī c è
谦。是故谦之一卦，六爻皆吉。书曰：满招损，谦受益。予屡同诸公应试，每见
h á n s h ìjiāng d á b ì y ǒ u y í duànqiānguāng k ě j ū
寒士 将 达，必有一段谦 光 可掬。
x ī n w è i j ì x i é w ǒ j i āshàntóngp á o f á n s h í r é n w é idīngjìng y ǔ b ī n niánz u ìshǎo j í q í qiān x ū
任。慕钱明吾，而执文见之，明吾悉抹其文，赵不惟不怒，且心服而速改焉。明
nián s u ìdēng d ì
年，遂登第。
rénchéns u ì y ǔ r ù j ì n w ù x i àjiàns u ǒ jiàn q í r é n q ì x ū y ì x i à qiānguāng b ī r é n g u ī é r g à o y ǒ u r é n y u ē
xiànggong
大骂试官，以为眯目。时有一道者，在傍微笑，张 遽移怒道者。道者曰：“相 公
wén b ì b ù jiā
文必不佳。”
做感动中国的教育 让教育带着尊严上路
zhāng n ù y u ē
r ǔ bújiàn w ǒ wén w ū zhīb ù j i ā
张 怒曰：“汝不见我文，乌知不佳？”
曰：“科第阴间三年一考较，须积德无咎者，方有名。如前所缺，皆系旧该
zhòngs h ì y ī n x ī n y ǒ u b á oháng é r q ù z h ī z h ě y ě
中 士，因新有薄行而去之者也。”
hòuzhǐyìxíngyún
r ǔ s ān ni án lá i chíshēn p ō shèn h u òdāng b ǔ c ǐ xìng z ì à i
做感动中国的教育 让教育带着尊严上路
qiān d é z h īxiào
谦德之效
y ì y u ē tiāndàok u īyíng é r y ì qiān d ì d a o biànyíng é r l i úqiān guǐshénh à iyíng é r f ú qiān r é n d à o è yíng é r h ǎ o
张 由此折节自持，善日加修，德日加厚。丁酉，梦至一高房，得试录一册，
zhōngd u ō q u ēháng w è n pángrén y u ē
c ǐ jīn k ē shì l ù
中 多缺行。问旁人，曰：“此今科试录。”
wΒιβλιοθήκη Baidun
h é d u ō q u ēmíng
问：“何多缺名？”
yuē
k ē d ì yīnjiānsānnián y ī k ǎ ojiào x ū j ī d é w ú j i ù z h ě fāngyǒumíng r ú qiáns u ǒ q u ē j i ē x ì j i ù g ā i
气盈者，必非远器，纵发亦无受用。稍有识见之士，必不忍自狭其 量 ，而自拒其
f ú y ě kuàngqiān z é shòujiàoy ǒ u d ì é r q ǔ shàn w ú qióng y ó u x i ū y è z h ě s u ǒ b ì b ù k ě shǎoz h ě y ě
dàozhěyuē
w é n z u ò w é n g u ì x ī n q ì h é p í n g j ī ntīnggōng m à l ì b ù píngshèn y ǐ w é n ā n d é gōng
道者曰：“闻作文，贵心气和平，今听公骂詈，不平甚矣，文安得工？”
zhāng b ù j u é q ū f ú y ī n j i ù é r qǐngjiàoy ā n
由此观之，举头三尺，决有神明；趋吉避 凶 ，断然由我。须使我存心制行，
h á o b ù d é z u ì y ú t i ā n d ì guǐshén é r x ū x ī n q ū j ǐ s h ǐ t i ā n d ì guǐshén s h í s h ílián w ǒ fāngy ǒ ushòu f ú z h ī j ī b ǐ
张 不觉屈服，因就而请教焉。
dàozhěyuē
zhòngquány à omìng mìng b ù g ā i zhōng w é n s u īgōng w ú y ì y ě x ū z ì j ǐ z u ò g è zhuǎnbiàn
道者曰：“ 中 全要命；命不该 中 ，文虽工，无益也。须自己做个转 变。”
壬辰岁，予入觐，晤夏建所，见其人气虚意下，谦 光 逼人，归而告友人曰：
f á ntiānjiāng f ā s ī r é n y ě w è i f ā q í f ú xiān f ā q í h u ì c ǐ h u ì y ì f ā z é f ú z h ě z ì s h í s ì z h ě z ì liǎn
s h ì k ē g u ǒzhòng y ì b ǎ i w ǔ
后指一行云：“汝三年来，持身颇慎，或当补此，幸自爱。”是科果 中 一百五
míng
名。
y ó u c ǐ guānz h ī j ǔ t ó u s ā n c h ǐ j u é y ǒ ushénmíng q ū j í b ì xiōng duànrány ó u w ǒ x ū s h ǐ w ǒ c ú n x ī n z h ìháng
r è n m ù qiánmíng w ú é r z h í w é njiànz h ī míng w ú x ī m ǒ q í w é n zhào b ù w é i b ù n ù q i ě x ī n f ú é r s ù g ǎ i y ā n míng
毫不得罪于天地鬼神，而虚心屈己，使天地鬼神，时时怜我，方有受福之基。彼
q ì yíngz h ě b ì f ē iyuǎn q ì zòng f ā y ì w ú shòuyòng shāoyǒushíjiànz h ī s h ì b ì b ù r ě n z ì x i á q í liàng é r z ì j ù q í
zhāngy u ē
j ì s h ì mìng r ú h é zhuǎnbiàn
张 曰：“既是命，如何转 变？”
dàozhěyuē
z à omìngz h ětiān l ì mìngz h ě w ǒ l ì x í n g shànshì guǎng j ī y ī n d é h é f ú b ù k ě q i ú z ā i
恭敬顺 承 ，小心谦畏，如敬宇者乎？有受侮不答，闻谤不辩，如敬宇者乎？人能
r ú c ǐ j í tiān d ì g u ǐshén y ó ujiāngy ò u z h ī q ǐ y ǒ u b ù f ā z h ě
如此，即天地鬼神，犹 将 佑之，岂有不发者？”
j í k ā ibǎng dīngg u ǒzhòngs h ì
江阴 张 畏岩，积学工文，有声艺林。甲午，南京乡试，寓一寺 中 ，揭晓无名，
d à m à s h ìguān y ǐ w é i m ī m ù s h í y ǒ u y í d à o z h ě z à ibàngwēixiào zhāng j ù y í n ù d à o z h ě d à o z h ě y u ē
及开榜，丁果 中 士。
dīngchǒuz à ijīng y ǔ f én gk āi zh ītóngc h ù jiàn q í x ū j ǐ liǎnróng d à biàn q í yòuniánz h ī x í
l ǐ j ì y á n z h í liàng
丁丑在京，与冯开之同处，见其虚己敛容，大变其幼年之习。李霁岩直 谅
h u ò y ǒ u h u òxiān c ǐ x ī n g u ǒqiān tiān b ì xiāngz h ī xiōngj ī nniánj u é d ì y ǐ
y ǐ é r guǒrán
祸有祸先，此心果谦，天必 相 之， 兄 今年决第矣。”已而果然。
zhào y ù fēng guāngyuǎn shāndōngguànxiànr é n tóngnián j ǔ y ú xiāng j i ǔ b ù d ì q í f ù w é i j i āshàns ā n y ǐ n s u í z h ī
y ì y ǒ u s h ímiàngōng q í f ē i dànjiàn q í pínghuáishùnshòu wèichángy ǒ u y ī y á nxiāngb à o y ǔ g à o z h ī y u ē
f ú yǒu f ú shǐ
益友，时面攻其非，但见其平怀顺受，未尝有一言 相 报。予告之曰：“福有福始，
辛未计偕，我嘉善同袍凡十人，惟丁敬宇宾，年最少，极其谦虚。
y ǔ gàofèijǐn p ō yuē
c ǐ xiōngj ī nnián b ì d ì
予告费锦坡曰：“此 兄 今年必第。”
fèiyuē
h é y ǐ jiànz h ī
费曰：“何以见之？”
y ǔ yuē
w é iqiānshòu f ú xiōngk à n s h írénzhōng y ǒ u x ú n x ú nkuǎnkuǎn b ù g ǎ n xiānrén r ú jìng y ǔ z h ě h ū y ǒ u
道者曰：“造命者天，立命者我；力行善事， 广 积阴德，何福不可求哉？”
zhāngy u ē
w ǒ p í n s h ì h é néngw é i
张 曰：“我贫士，何能为？”
dàozhěyuē
shànshìyīngōng j i ē y ó u x ī n z à o chángc ú n c ǐ x ī n g ō n g d é w ú l i à n g q i ě r ú q i ā n x ū y ī j i é b ì n g b ù
易曰：天道亏盈而益谦；地道变盈而流谦；鬼神害盈而福谦；人道恶盈而好
qiān s h ì g ù qiān z h ī y ī g u à l i ù y á o j i ē j í s h ū y u ē m ǎn zh āo sǔ n qiāns h ò u y ì y ǔ l ǚ tóngzhūgōngyìngshì m ě ijiàn
“凡天 将 发斯人也，未发其福，先发其慧；此慧一发，则浮者自实，肆者自敛；
jiàns u ǒ w ē nliángr u ò c ǐ tiān q ǐ z h ī y ǐ
j í k ā ibǎng g u ǒzhòngs h ì
建所温 良 若此，天启之矣。”及开榜，果 中 士。
jiāngyīnzhāngw è i y á n j ī xuégōngw é n yǒushēng y ì l í n j i ǎ w ǔ nánjīngxiāngshì y ù y ī s ì zhōng jiēxiǎow ú m í n g
予曰：“惟谦受福。兄 看十人中，有恂恂款款，不敢先人，如敬宇者乎？有
gōngjìngshùnchéng xiǎoxīnqiānw è i r ú jìng y ǔ z h ě h ū y ǒ ushòu w ǔ b ù d á w é nbàng b ù biàn r ú jìng y ǔ z h ě h ū r é nnéng
道者曰：“善事阴功，皆由心造，常 存此心，功德无量，且如谦虚一节，并不
fèiqián n ǐ r ú h é b ù z ì f ǎ n é r m à s h ìguān h ū
费钱，你如何不自反而骂试官乎？”
zhāngy ó u c ǐ z h é j i é z ì c h í shàn r ì j i ā x i ū d é r ì j i ā h ò u dīngyǒu mèngz h ì y ī g ā ofáng d é s h ì l ù y ī c è
谦。是故谦之一卦，六爻皆吉。书曰：满招损，谦受益。予屡同诸公应试，每见
h á n s h ìjiāng d á b ì y ǒ u y í duànqiānguāng k ě j ū
寒士 将 达，必有一段谦 光 可掬。
x ī n w è i j ì x i é w ǒ j i āshàntóngp á o f á n s h í r é n w é idīngjìng y ǔ b ī n niánz u ìshǎo j í q í qiān x ū
任。慕钱明吾，而执文见之，明吾悉抹其文，赵不惟不怒，且心服而速改焉。明
nián s u ìdēng d ì
年，遂登第。
rénchéns u ì y ǔ r ù j ì n w ù x i àjiàns u ǒ jiàn q í r é n q ì x ū y ì x i à qiānguāng b ī r é n g u ī é r g à o y ǒ u r é n y u ē
xiànggong
大骂试官，以为眯目。时有一道者，在傍微笑，张 遽移怒道者。道者曰：“相 公
wén b ì b ù jiā
文必不佳。”
做感动中国的教育 让教育带着尊严上路
zhāng n ù y u ē
r ǔ bújiàn w ǒ wén w ū zhīb ù j i ā
张 怒曰：“汝不见我文，乌知不佳？”
曰：“科第阴间三年一考较，须积德无咎者，方有名。如前所缺，皆系旧该
zhòngs h ì y ī n x ī n y ǒ u b á oháng é r q ù z h ī z h ě y ě
中 士，因新有薄行而去之者也。”
hòuzhǐyìxíngyún
r ǔ s ān ni án lá i chíshēn p ō shèn h u òdāng b ǔ c ǐ xìng z ì à i
做感动中国的教育 让教育带着尊严上路
qiān d é z h īxiào
谦德之效
y ì y u ē tiāndàok u īyíng é r y ì qiān d ì d a o biànyíng é r l i úqiān guǐshénh à iyíng é r f ú qiān r é n d à o è yíng é r h ǎ o
张 由此折节自持，善日加修，德日加厚。丁酉，梦至一高房，得试录一册，
zhōngd u ō q u ēháng w è n pángrén y u ē
c ǐ jīn k ē shì l ù
中 多缺行。问旁人，曰：“此今科试录。”
wΒιβλιοθήκη Baidun
h é d u ō q u ēmíng
问：“何多缺名？”
yuē
k ē d ì yīnjiānsānnián y ī k ǎ ojiào x ū j ī d é w ú j i ù z h ě fāngyǒumíng r ú qiáns u ǒ q u ē j i ē x ì j i ù g ā i
气盈者，必非远器，纵发亦无受用。稍有识见之士，必不忍自狭其 量 ，而自拒其
f ú y ě kuàngqiān z é shòujiàoy ǒ u d ì é r q ǔ shàn w ú qióng y ó u x i ū y è z h ě s u ǒ b ì b ù k ě shǎoz h ě y ě
dàozhěyuē
w é n z u ò w é n g u ì x ī n q ì h é p í n g j ī ntīnggōng m à l ì b ù píngshèn y ǐ w é n ā n d é gōng
道者曰：“闻作文，贵心气和平，今听公骂詈，不平甚矣，文安得工？”
zhāng b ù j u é q ū f ú y ī n j i ù é r qǐngjiàoy ā n
由此观之，举头三尺，决有神明；趋吉避 凶 ，断然由我。须使我存心制行，
h á o b ù d é z u ì y ú t i ā n d ì guǐshén é r x ū x ī n q ū j ǐ s h ǐ t i ā n d ì guǐshén s h í s h ílián w ǒ fāngy ǒ ushòu f ú z h ī j ī b ǐ
张 不觉屈服，因就而请教焉。
dàozhěyuē
zhòngquány à omìng mìng b ù g ā i zhōng w é n s u īgōng w ú y ì y ě x ū z ì j ǐ z u ò g è zhuǎnbiàn
道者曰：“ 中 全要命；命不该 中 ，文虽工，无益也。须自己做个转 变。”
壬辰岁，予入觐，晤夏建所，见其人气虚意下，谦 光 逼人，归而告友人曰：
f á ntiānjiāng f ā s ī r é n y ě w è i f ā q í f ú xiān f ā q í h u ì c ǐ h u ì y ì f ā z é f ú z h ě z ì s h í s ì z h ě z ì liǎn
s h ì k ē g u ǒzhòng y ì b ǎ i w ǔ
后指一行云：“汝三年来，持身颇慎，或当补此，幸自爱。”是科果 中 一百五
míng
名。
y ó u c ǐ guānz h ī j ǔ t ó u s ā n c h ǐ j u é y ǒ ushénmíng q ū j í b ì xiōng duànrány ó u w ǒ x ū s h ǐ w ǒ c ú n x ī n z h ìháng