出师表注音版及注释

臣ch én 亮li àng 言y án ：先xi ān 帝d ì创chu àng 业y è未w èi 半b àn 而ér 中zh ōng 道d ào 崩b ēng 殂c ú，今j īn 天ti ān 下xi à三s ān 分f ēn ，益y ì州zh ōu 疲p í弊b ì，此c ǐ诚

ch éng 危w ēi 急j í存c ún 亡w áng 之zh ī秋qi ū也y ě。然r án 侍卫sh ìw èi 之zh ī臣ch én 不懈b úxi è于y ú内n èi ，忠zh ōng 志zh ì之zh ī士sh ì忘w àng 身sh ēn 于y ú外w ài 者zh ě，盖

g ài 追zhu ī先帝xi ānd ì之zh ī殊sh ū遇y ù，欲y ù报b ào 之zh ī于陛下y úb ìxi à也y ě。诚ch éng 宜y í开k āi 张zh āng 圣sh èng 听t īng ，以y ǐ光gu āng 先xi ān 帝d ì遗y í德d é，恢

hu ī弘h óng 志zh ì士sh ì之zh ī气q ì，不b ù宜y í妄w àng 自z ì菲f ěi 薄b ó，引y ǐn 喻y ù失sh ī义y ì，以y ǐ塞s āi 忠zh ōng 谏ji àn 之zh ī路l ù也y ě。

宫g ōng 中zh ōng 府f ǔ中zh ōng ，俱j ù为w éi 一体y ìt ǐ，陟zh ì罚f á臧z āng 否f ǒu ，不宜b ùy í异同y ìt óng 。若ru ò有y ǒu 作奸犯科zu òji ānf ànk ē及j í为

w éi 忠zh ōng 善sh àn 者zh ě，宜y í付f ù有司y ǒus ī论l ùn 其q í刑x íng 赏sh ǎng ，以y ǐ昭zh āo 陛下b ìxi à平明p íngm íng 之zh ī理l ǐ，不宜b ùy í偏私pi āns ī，使sh ǐ内外n èiw ài 异y ì法f ǎ也y ě。

侍中sh ìzh ōng 侍郎sh ìl áng 郭gu ō攸y ōu 之zh ī、费f èi 祎y ī、董允

d ǒngy ǔn 等d ěng ，此c ǐ皆ji ē良li áng 实sh í，志zh ì虑l ǜ忠zh ōng 纯ch ún ，是sh ì以y ǐ先xi ān 帝d ì简ji ǎn 拔b á以y ǐ遗y í陛b ì下xi à。愚y ú以y ǐ为w éi 宫g ōng 中zh ōng 之zh ī事sh ì，事无大小sh ìw úd àxi ǎo ，悉x ī以y ǐ咨z ī之zh ī，然后r ánh òu 施行sh īx íng ，必b ì能n éng 裨b ì补

b ǔ阙qu è漏l òu ，有y ǒu 所su ǒ广gu ǎng 益y ì。

将ji āng 军j ūn 向xi àng 宠ch ǒng ，性x ìng 行h áng 淑sh ū均j ūn ，晓xi ǎo 畅ch àng 军j ūn 事sh ì，试sh ì用y òng 于y ú昔x ī日r ì，先xi ān 帝d ì称

ch ēng 之zh ī曰yu ē能n éng ，是sh ì以y ǐ众zh òng 议y ì举j ǔ宠ch ǒng 为w éi 督d ū。愚y ú以y ǐ为w éi 营y íng 中zh ōng 之zh ī事sh ì，悉x ī以y ǐ咨z ī之zh ī，必b ì能n éng 使sh ǐ行h áng 阵zh èn 和h é睦m ù，优

y ōu 劣li è得d é所su ǒ。

亲q īn 贤xi án 臣ch én ，远yu ǎn 小xi ǎo 人r én ，此c ǐ先xi ān 汉h àn 所su ǒ以y ǐ兴

x īng 隆l óng 也y ě；亲q īn 小xi ǎo 人r én ，远yu ǎn 贤xi án 臣ch én ，此c ǐ后h òu 汉h àn 所su ǒ以y ǐ倾q īng 颓tu í也y ě。先xi ān 帝d ì在z ài 时sh í，每m ěi 与y ǔ臣ch én 论l ùn 此c ǐ事sh ì，未

w èi 尝ch áng 不b ù叹t àn 息x ī痛t òng 恨h èn 于y ú桓hu án 、灵l íng 也y ě。侍sh ì中zh ōng 、尚sh àng 书sh ū、长ch áng 史sh ǐ、参c ān 军j ūn ，此c ǐ悉x ī贞zh ēn 良li áng 死s ǐ节ji é之zh ī臣ch én ，愿yu àn 陛b ì下xi à亲q īn 之zh ī信x ìn 之zh ī，则z é汉

h àn 室sh ì之zh ī隆l óng ，可k ě计j ì日r ì而ér 待d ài 也y ě。

臣ch én 本b ěn 布b ù衣y ī，躬g ōng 耕g ēng 于y ú南n án 阳y áng ，苟g ǒu 全qu án 性x ìng 命m ìng 于y ú乱lu àn 世sh ì，不b ù求qi ú闻w én 达d á于y ú诸zh ū侯h óu 。先xi ān 帝

d ì不b ù以y ǐ臣ch én 卑b ēi 鄙b ǐ，猥w ěi 自z ì枉w ǎng 屈q ū，三s ān 顾g ù臣ch én 于y ú草c ǎo 庐l ú之

zh ī中zh ōng ，咨z ī臣ch én 以y ǐ当d āng 世sh ì之zh ī事sh ì，由y óu 是sh ì感g ǎn 激j ī，遂su ì许x ǔ先xi ān 帝d ì以y ǐ驱q ū驰ch í。后h òu 值zh í倾q īng 覆f ù，受sh òu 任r èn 于y ú败b ài 军j ūn 之zh ī际j ì，奉

f èn

g 命m ìng 于y ú危w ēi 难n àn 之z

h ī间j

i ān ，尔ěr 来l ái 二èr 十sh í有y ǒu 一y ī年ni án 矣y ǐ

。 先xi ān 帝d ì知zh ī臣ch én 谨j ǐn 慎sh èn ，故g ù临l ín 崩b ēng 寄j ì臣ch én 以y ǐ大d à事sh ì也y ě。受sh òu 命m ìng 以y ǐ来l ái ，夙s ù夜y è忧y ōu 叹t àn ，恐k ǒng 托tu ō付f ù不b ù效xi ào ，

以y ǐ伤sh āng 先xi ān 帝d ì之zh ī明m íng ，故g ù五w ǔ月yu è渡d ù泸l ú，深sh ēn 入r ù不b ù毛m áo 。今j īn 南n án 方f āng 已y ǐ定d ìng ，兵b īng 甲ji ǎ已y ǐ足z ú，当d āng 奖ji ǎng